Wat mij dikwijls opvalt als ik met mensen praat tijdens cursussen, workshops of via mail is dat heel veel mensen op zoek zijn. Op zoek naar zin in hun leven, op zoek naar een doel, naar een project om zich volledig in te kunnen smijten.
Jong of oud, iedereen is blijkbaar zoekende, wil zijn leven omgooien maar weet niet goed hoe of naar wat. Permacultuur is een ‘alternatief’ – in meerdere betekenissen – ontwerpsysteem dat u op alle aspecten van uw leven kunt toepassen. Het is dus aantrekkelijk voor zoekende mensen om te hopen via deze weg tegen een oplossing aan te lopen.
Het doet mij altijd terugdenken aan een kruispunt in mijn eigen leven, nu ongeveer 2 jaar geleden.
Ik heb, voor ik beslist heb om bij in het project van mijn ouders te stappen, het enkele maanden mentaal moeilijk gehad. Niet dat ik een depressie had, maar ik had toch ernstige bedenkingen bij de manier waarop ik door mijn leven stoomde.
Ik werkte bijna 10 jaar bij een groot tuincentrum, en was ondertussen opgeklommen tot bovenaan de ladder. Hierbij hoorden ook verantwoordelijkheden, zoals het personeel. Laat ik het zo stellen: de manier waarop er werd omgegaan met mijn collega’s was niet de manier waarop ik met mensen wou omgaan. Ook speelden er nog andere motieven mee: alle weekends werken, 6 op 7 dagen, alle feestdagen, …
Ik had ondertussen drie kinderen en een vrouw die ik nauwelijks zag, ik verdiende goed geld maar voelde mij hoe langer hoe minder goed in mijn vel.
Ik begon steeds meer te twijfelen of dit wel het leven was dat ik wou leiden.
Ik vroeg mij af of ik op mijn sterfbed wel met tevredenheid zou kunnen terugkijken op mijn leven.
Vragen op uw sterfbed
Het was in deze periode dat ik een artikel in de krant had gelezen over een verpleegster, Bronnie Ware, bij palliatieve zorgen. Zij had een boek geschreven over de 5 belangrijkste zaken waar mensen op hun sterfbed spijt van hadden. Tegelijkertijd was ik ook een boek aan het lezen van Brendan Burchard, The Millionaire messenger.
De titel lijkt misschien wat hype-achtig, de boodschap in het boek trof volledig doel. Hij gaf exact dezelfde boodschap als Bronnie Ware, maar maakte het iets concreter. Hij hamerde op het feit dat je zelf de keuze kunt/moet maken om uw leven zo te leiden dat je met tevredenheid kunt sterven, dat je geen spijt gaat hebben op uw sterfbed.
Brendan noemde de 3 belangrijkste vragen die iemand zich op het einde van het leven stelt:
Did I live fully?
Did I matter?
Did I love?
Ik kon op dat moment van mijn leven op geen enkel van deze vragen positief antwoorden! Het lezen van dit boek is voor mij de aanzet geweest om mijn leven drastisch om te gooien.
Did I Really Love?
Natuurlijk hield ik van mijn vrouw en zou ik alles doen voor mijn kinderen! Dat was zo en daar is niets in veranderd. Maar ondertussen probeer ik het meer te tonen, probeer ik er meer te zijn voor mijn vrouw en kinderen. Niet enkel op de leuke momenten, maar ook voor de minder leuke dingen.
Ik ben leesouder op school, we gaan als gezin zwemmen op zaterdagavond, ik ga met mijn middelste zoon naar zijn wedstrijden BMX. De bedoeling is er ondertussen, aan de invulling wordt nog gewerkt :-).
En ik vind het fantastisch om veel meer contact te hebben met mijn kinderen en mijn vrouw, om mij mee zorgen te maken over hun – kleine – problemen en mee te lachen met hun grote vreugde.
Dus kan ik ondertussen op deze vraag al een aarzelende ja antwoorden
Did I live fully?
Heb ik echt al geleefd?
Ik heb veel gewerkt ja, en mijn leven werd eigenlijk geleefd door mijn werk. Ik kon niet of nauwelijks vrij nemen voor dingen buiten het werk die ik belangrijk vond, ik voelde mij altijd schuldig tov mijn werk als ik dan toch vrij was, zodat ik er niet 100% van kon genieten!
Hoe gaat het nu?
Beter. Nog niet helemaal zoals het zou moeten, maar ik ben onderweg.
Ik ben een buitenmens, ik geniet van elke moment dat ik in de tuin kan werken. Ik vind elk seizoen geweldig, de verscheidenheid aan activiteiten op Yggdrasil is enorm stimulerend. Ik heb nog heel veel plannen voor de toekomst die stilaan uitgevoerd gaan worden, en ik ben mijn eigen baas.
Er is veel werk, maar samen met mijn ouders krijgen we het wel rond. Er zijn nog wel periodes – afgelopen maand is er één van 🙂 – dat ik geleefd wordt door het vele werk en minder kan genieten maar deze periodes zullen de komende jaren hopelijk steeds zeldzamer worden.
Op deze vraag kan ik dus – nog – niet positief antwoorden, maar ik ben onderweg …
Did I matter?
Deze vraag vond/vind ik het belangrijkste.
Heb ik een verschil kunnen maken? Heb ik andere mensen kunnen helpen?
Tot dan toe absoluut niet, eigenlijk meer het tegenovergestelde. En ik voelde dat dit toch wel een heel belangrijke vraag was.
Deze vraag is eigenlijk de belangrijkste reden geweest om bij mijn ouders in het project te stappen. Mijn ouders gaven al cursussen, workshops, lezingen, … over natuurlijk tuinieren, en ik wou dat ook doen.
Deze vraag is ook de reden dat ik deze blog en mijn nieuwsbrief heb opgestart. Ik wil op deze manier een verschil maken, ik wil mensen kunnen helpen.
Ik heb het geluk dat mijn ouders mijn ouders zijn en dat zij lang en hard gewerkt hebben om het project ‘Yggdrasil’ uit te bouwen. Ik ben met mijn neus in de boter gevallen op dit vlak, dat besef ik heel goed! Ik wil mijn geluk dan ook delen met anderen die dit niet hebben.
Door de reacties die ik krijg via mail, door de gelukkige blikken van mensen die een cursus hebben gevolgd of gewoon door het feit dat iemand vertelt dat hij een tip heeft toegepast en succes heeft gehad, daarvoor doe ik het.
Het is zoveel leuker om positieve energie te krijgen van mensen, dan negatief te doen en te zeuren. Maar om te krijgen moet je eerst veel geven natuurlijk 🙂
Op de derde vraag kan ik dus al volmondig JA antwoorden, al stop ik hierbij niet.
Het geeft gewoon enorm vele energie en vreugde om mensen te kunnen helpen, om kennis te delen, om vrijgevig te zijn.
Al was dit waarschijnlijk niet het soort artikel dat u verwacht op deze blog, het moest me toch even van het hart. Alle reacties zijn welkom, hieronder is er plaats zat :-).
Dankjewel voor je openhartige woorden, dat ze veel mensen mogen raken en inspireren!
Dag Peter,
dat hoop ik ook.
Groeten,
Frank
Frank, je weet het:
Professionals bouwden de Titanic.
Amateurs … de Ark.
Ik geniet waanzinnig van al je blogs en binnenkort … je online-cursus.
Tot dan!
Groetjes, Astrid
(Auteurs, zaaien hun zaden wereldwijd, waar de mens ze plant en begiet.)
Mooi geschreven Astrid, bedankt!
Zeker het tekstje tussen haakjes 🙂
Groeten,
Frank
PS: Mooie foto’s op je site trouwens.
Frank gefeliciteerd! met het roer om! Meer tijd voor jezelf je gezin en de natuur!
Wij hebben nu besloten niet meer te werken 60 jaar, zuinig zijn. genieten van het leven van wat we nog over hebben. Veel verdienen is niet belangrijk in deze tijd, ons streven is niet verdienen maar verdelen! Kennis materiaal en hulp aan anderen. Sociaal duurzaam en ecologisch! Ik zet wat van mijn tijd die over is in voor Transition Town Houten!
Dag Monique,
zo moet het! Doet iedereen dit dan zou het een andere wereld zijn 🙂
Groeten,
Frank
mooi!
Dank je 🙂
Wat een fijne openhartigheid! Het is geweldig om te leven in het moment en in de natuur, dat ervaar ik steeds weer. Als je in het moment leeft dan heb je ook échte aandacht voor alles en iedereen in je buurt en dat is voor iedereen van onschatbare waarde. Frank, je bent erg goed bezig, geniet ervan! Groet, Martina
Dank je wel 🙂
Prachtig hoe je bewustzijn en zelfreflectie jou een nieuwe levenswending gaven. T is een prachtige metamorfose! Een biografische crisis met veel transformatie en winst! 🙂 Daar hou ik echt van.
Ben zelf kunstzinnig therapeut en heb ook biografische gesprekken gedaan met mensen. Van een verhaal als dit word ik altijd heel blij. 🙂 Bedankt om te delen!
Graag gedaan 🙂
Bedankt Frank,
gij durft uitdrukking geven aan gevoelens die bij velen van ons ook aanwezig zijn.
Ik hoop dat dit voorbeeld stichtend is voor je vele volgers, dit is permacultuur in de zeer brede zin, hier voel ik mij goed bij.
Groeten.
Dag Stefan,
het was gemakkelijk om te schrijven, maar heel moeilijk om te publiceren :-).
Blij dat het zo goed ontvangen wordt.
Groeten,
Frank
Dag Frank,
Ik vind het fijn om zulk positief nieuws te lezen. We kunnen ervan leren.
Ik geniet ook van in de tuin bezig te zijn en om de dingen te zien veranderen.
Goed dat een mens naar z’n hart luistert!
Bedankt voor de openheid!
Rita
Bedankt Rita
ik geniet echt van uw blogs, nieuwsbrieven en website 🙂 en ik heb al zoveel bijgeleerd! En bedankt dat je zoveel wilt delen met ons.
Brigitte
Graag gedaan Brigitte, en je weet nu waarom 🙂
Zolang een mens zoekt is hij ontevreden. Wanneer hij tevreden is hoort hij op met zoeken. De kunst bestaat er in verder te zoeken zelfs als hij denkt gevonden te hebben, en tevreden zijn in het besef dat hij verder kan/mag zoeken.
Ik ben blij jouw blog gevonden te hebben.
Mooi gezegd Michel.
Bedankt voor je reactie.
Groeten,
Frank
@ Michel: Jouw woorden zijn ook mijn gedachten, Prachtig man ! Deze site doet groeien en bloeien in alle opzichten 🙂
Beste Frank
Je bent heel goed bezig!
Vandaag nog iemand van ons dorp tegengekomen die je voorbeelden volgt.
Ze was zeer lovend en beklemtoonde dat ze nu pas echt van haar tuin kon genieten. Ook al ben ik jaar en dag een zeer bewuste ecologische tuiniertster, toch vind ik nog altijd veel inspiratie in jouw nieuwsbrieven en ben ik de levende reclamemaakster van jouw blog.
Je mag er zeker van zijn, jij en je ouders, gaan de geschiedenis in als helden die hun volk leerden “natuurlijk tuinieren”.
Ik ben blij voor jouw dat ook jij, je weg hebt gevonden en je tot rust komt!
Proficiat
Simonne
Bedankt Simonne, je doet me blozen 🙂
Bedankt Frank,ik vind het ongelooflijk mooi om zo openhartig en eerlijk te zijn.
Ik ben zelfs een beetje verbaasd,in onze wereld van consumptie,egoïsme en vervlakking.Ook is onze overtuiging dat er wel degelijk iets verandert als ieder zijn eigen steentje bijdraagt.Jouwe steentje is al een grote steen geworden…als ik zie hoe ik door jouw blog aangestoken ben….
En ik ben blijkbaar niet alleen.
Heel veel dank en ik hoop dat we nog heel lang van je nieuwsbrieven mogen genieten
Véronique
Dag Veronique,
bedankt voor je reactie. Jij bent trouwens ook heel goed bezig hé ;-).
Groeten,
Frank
Je relaas is lekker eerlijk en echt,
nog een reden waarom ik met veel genoegen
3x per week je nieuwsbrief lees 😉
Wij gaan ook voor alledrie, al een tijdje en ook “over the point of no return”.
Keep on being the best Frank Anrijs in the universe !
Dank je wel Peter, betekent veel voor mij :-).
Tot binnenkort, dan kom ik eens op bezoek.
Groeten,
Frank
Dag frank,
Bedankt voor je eerlijkheid en openheid. Ik ken jou niet persoonlijk maar wel je ouders.
Zelf ben ik ook zoekende en heb ook keuzes gemaakt die voor een rationeel mens in deze maatschappij niet evident zijn. Maar niettegenstaande je voelt dat je in de juiste richting ( stroming) zit blijf het moeilijk om je plaats te vinden en te handhaven en tevens je gezin te voorzien van de nodige materiele zaken.
De weg naar de oplossing, de weg naar het volmaakte , de weg naar het geluk is belangrijker dan het doel op zich. Geniet en leef in het hier en nu . Leg stiltepauzes in en luister naar wat je innerlijk je te zeggen heeft, en volg die stem. Je bent goed bezig! Je ouders mogen terecht fier zijn op hun zoon.
Groeten,
Marc
Dank u wel
Ik hoop dat u ook snel uw plaats en doel gaat vinden. De rest volgt dan allemaal wel.
Groeten,
Frank
Heerlijk Heerlijk ….een hele tuin vol verwanten !!!die zoeken naar een ander manier van leven …en willen delen …en verbinden ..en positief kijken naar de aarde …met al haar overvloed.
ook heel mooi hoe je je ouders eert in hun werk en dankbaar bent….dat raakt mij in mijn hart …zo een zoon ,vader,leraar,broeder…echtgenoot…enz.
Een wauw wauw vreugdevole uitwisseling!!!
In hart en ziel verbonden langs moeder aarde!!!
lenaleen
Dag Lenaleen,
en bovenop alles is het leven zo nog veel aangenamer, je geniet veel meer van de kleine dingen …
Groeten,
Frank
Frank, maar ook Piet en Lucrece, wij zijn blij jullie ontdekt te hebben op onze eigen zoektocht…
Vorig jaar hebben we voor onszelf beslist om antwoord te formuleren op die 3 belangrijke vragen en we hebben ons ‘project’ Roots of Heaven genoemd. Ik hou nog steeds heel veel van deze gedachte, met de voeten in onze aarde wortelen om echt een gelukkig leven te kunnen leiden voor de tijd die ons hier gegeven wordt.
Bedankt dat we jullie als vuurtoren mogen gebruiken !
Graag gedaan!
Veel succes met uw eigen project 🙂
Groeten,
Frank
Ik weet waar je vandaan komt en ik kan je alleen maar toejuichen met hoe en wat jullie bezig zijn.
Goe bezig 😉
Dank je wel Joke 🙂
Leuke blog, per toeval gisteren ontdekt toen ik de blogroll van iemand aan het bekijken was en ik heb hier intussen al redelijk wat nuttige tips ivm mulchen en composteren gelezen.
Welkom 🙂
Groeten,
Frank