In een Natuurlijke Moestuin laat u de natuur zoveel mogelijk het werk doen. Ook naar plaagbestrijding en ziektes werken we als tuineigenaar enkel preventief, wij grijpen nooit in met bestrijdingsmiddelen – zowel chemische áls natuurlijke!

Alle planten hebben immers één of meerdere chemische verdedigingsmechanismen die altijd aanwezig zijn of die ze produceren zodra ze ‘aangevallen’ worden. Deze chemische stoffen noemt men secundaire plantenstoffen.

Secundaire plantenstoffen houden door hun giftigheid of afstotende smaak plaagdieren en ziekteverwekkers op afstand. Hierover uitleg vinden is niet eenvoudig, maar in het boek: Chemisch-Ecologische Flora in Nederland en België wordt dit onderwerp zeer uitgebreid behandeld.

Chemisch-Ecologische Flora in Nederland en België

Het boek begint met een uitgebreide uiteenzetting over de chemie van deze secundaire plantenstoffen. Het is heel technisch en voor iemand die niet veel weet van chemische elementen en verbindingen nogal overweldigend.

Hierna volgt echter snel wat vlotter leesbare informatie. Allereerst worden er verschillende begrippen ivm toxologie uitgelegd, daarna kijken de schrijvers naar de ecologische betekenis van deze plantenstoffen.

Het belang van deze stoffen voor de plant, de kost voor de plant, de wisselwerking tussen plant en belager wordt uitgebreid besproken. Maar het gaat verder. Er wordt ook naar het grotere geheel gekeken, hele netwerken van oorzaken en gevolg op de voedselketen worden aangehaald. Het is een interessant stuk uit het boek dat ik sterk verwonderd heb gelezen.

Uit deze relaties tussen planten en hun belagers, de manier waarop deze belagers zich aanpassen aan de plant, hoe de plaaginsecten de secundaire stoffen opnemen en gebruiken voor hun afweer, …. en hoe deze afweer dan weer omzeild wordt door de parasieten van de belagers van de plant.

Het is werkelijk fascinerend hoe ingewikkeld en ingenieus de natuur toch in elkaar zit.

Bespreking van planten

Na dit stuk met algemene informatie, begint het tweede deel met een opsomming van planten. Bij elke plant worden de secundaire stoffen besproken, hun functie, hun effecten op belagers, hun nut voor de plant.

Het is onmogelijk om dit stuk van het boek bladzijde na bladzijde te lezen. Het is een echt naslagwerk waar ik in begin enkele bekende soorten planten zoals notenboom, brandnetel en boterbloemen in heb opgezocht. Daarna heb ik regelmatig een plantenfamilie bekeken of wanneer ik over een bepaalde plant wat vragen had, was het gemakkelijk om deze op te zoeken.

Er staat heel veel technisch jargon in, chemische benamingen en tekeningen van de structuur van de chemische verbindingen. Toch is het ook begrijpbaar voor iemand die van chemie weinig tot geen kaas heeft gegeten. De effecten van de secundaire stoffen worden duidelijk uitgelegd, dikwijls is er nog extra informatie toegevoegd over een speciale werking of samenstelling.

Conclusie

Ikzelf ben nogal nieuwsgierig van aard en ik wil wel altijd graag het hoe, wat en waarom weten van iets. Daarom is het een boek dat voor mij veel interessante informatie bevat. Zo wordt bv. de werking van de brandharen van de brandnetel goed uitgelegd. De verschillende verdedigingsmechanismen die optreden bij aardappels na een aantasting door de aardappelplaag worden uitvoerig besproken.

Ik vind dit heel interessant en heb al veel geleerd uit het boek. Indien u niet echt in de chemische achtergrond van uw planten geïnteresseerd bent maar gewoon graag tuiniert en groenten kweekt is dit boek misschien niets voor u. Het is redelijk technisch en bevat veel informatie die niet direct toepasbaar is in de tuin.

Maar het biedt wel een uitstekend zicht op de onderlinge ‘strijd’ tussen plant en belagers – plaagdieren en schimmels – en geeft u zo een beter begrip over de werking van planten. Het boek heeft mij een beetje nederiger gemaakt ten opzichte van de natuur.

Het boek is spijtig genoeg niet meer te koop, wel kunt u het nog in de bibliotheek vinden: Chemisch-Ecologische Flora in Nederland en België

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!