Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin
Iedereen – ik toch alvast – heeft in zijn tuin wel een plekje waar je niet zo veel komt en waar het onkruid meestal iets groter wordt dan eigenlijk goed is. De struiken, groenten of vaste planten geraken wat in de verdrukking en de goesting om dit achtergesteld stuk aan te pakken wordt kleiner en kleiner.
De moed zakt in je schoenen als je de volgende keer langs deze plek loopt en beseft dat je nu toch eindelijk eens aan de slag moet en het onkruid moet verwijderen voor het nog erger wordt.
Een standaard advies bij het opstarten van een natuurlijke moestuin is het gebruik van karton en mulch om de bodem af te dekken. Het beste is om hiermee in het najaar te beginnen, het aanwezige onkruid sterft dan af door een langdurig gebrek aan licht, nieuw onkruid kan niet kiemen en het bodemleven heeft een lange periode tijd om de bodem al een flink stuk te verbeteren.
Maar wanneer je in het voorjaar wilt beginnen, waar moet je dan doen met dat karton en mulch? Laten liggen? Afdekken? Er rechtstreeks in planten?
De bedoeling van het afdekken in het najaar en de winter was om de bodem onkruidvrij te hebben en het bodemleven te voeden. Maar in het voorjaar wil je er natuurlijk groenten op kweken en beginnen met zaaien en planten.
Het karton is dikwijls nog niet helemaal verteerd en de mulchlaag is ook nog aanwezig. Op zich goed, wat dan is de bodem nog goed afgedekt. Maar het vormt geen ideale omstandigheden om te beginnen groenten kweken.
Het allerbelangrijkste is altijd de zorg voor de bodem. Dit is iets dat je aan je spiegel moet hangen in de badkamer zodat je het elke morgen kan lezen :-). En de allerbeste manier om voor de bodem en het bodemleven te zorgen is het aanbrengen van organisch materiaal.
Welke manier het beste is, is misschien wel een punt van discussie, maar als je snel vooruit wilt gaan en start op een arme grond, dan is het toedienen van groencompost de beste optie.
Wij halen de mulchlaag en het karton eraf en leggen een dikke laag compost. De laag compost is zo’n 15 cm dik. Wat er van de mulch en het karton overgebleven is na de lange winterperiode wordt gebruikt als pad rond het bed.
De voordelen van zo’n dikke laag compost zijn talrijk:
Moet je het karton wegdoen?
Als je vroeg hebt afgedekt (augustus, september) dan zal het meeste karton verteerd zijn. Wat overgebleven is zou je kunnen laten liggen. Maar het is eenvoudiger om alles weg te doen, dan zie je heel goed waar er wortelonkruiden zitten die de lange donkere periode hebben overleefd. Je kan deze dan eenvoudig verwijderen. Als je het karton laat liggen, dan komen ze er in het voorjaar toch door en moet je ze dan met veel meer moeite verwijderen.
Kan je een verse laag karton leggen onder de compost?
Het karton wordt gebruikt als fysieke barrière tegen onkruid. Maar het werkt natuurlijk in beide richtingen. Het onkruid geraakt er niet door en gaat niet naar de bovenkant kunnen groeien. Maar groenten die je plant of zaait gaan ook niet door het karton geraken en gaan niet naar onderen kunnen groeien, ze gaan niet fatsoenlijk kunnen wortelen.
Karton is iets dat je gebruikt om een stuk terrein voor de eerste keer in gebruik te nemen. Niet meer of niet minder. Eens het stuk is afgedekt en gemulched, moet je in de jaren daarna geen karton meer gebruiken. Het is een éénmalige toepassing. Zeker op groentebedden moet je nooit meer karton gebruiken!
Kan je de compost gewoon bovenop de mulch aanbrengen?
Een discussie die dikwijls woedt gaat over het vastleggen van stikstof door het bodemleven bij het gebruik van mulch.
Volgens sommigen gaat het bodemleven tijdelijk alle aanwezige stikstof verbruiken bij het verteren van organisch materiaal. Dit heeft als gevolg dat er niets overblijft voor de planten en deze gebrekkig gaan groeien. Ongeacht of dit materiaal bovenop de grond ligt of is ondergewerkt.
Ik ben het hier niet volledig mee eens, maar ik ben het wel eens met het gedeelte over ondergewerkt organisch materiaal. Dan gaat het bodemleven wel alle stikstof vastleggen en gaan je planten problemen hebben met hun groei.
Als jij je mulchlaag (= organisch materiaal!) gaat afdekken met een dikke laag compost, komt dit overeen met het onderwerken van organisch materiaal. Het bodemleven gaat deze mulchlaag verteren en hierbij zoveel stikstof vastleggen dat je planten slecht gaan groeien. Dit effect is maar tijdelijk, maar heeft toch sterk negatieve gevolgen voor de opbrengsten van uw moestuin.
Voorkom al bovenstaande problemen en verwijder simpelweg de overgebleven mulchlaag en het karton. Het is een beetje extra werk, maar het zorgt ervoor dat je ineens materiaal hebt om de paden te bedekken, dat je de overblijvende onkruiden kan verwijderen en dat je een perfecte start hebt om het nieuwe tuinjaar te beginnen.
En goed begonnen is …
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Ik had er voor de vakantie al eens over geschreven, en nu is het zover. Ik heb mijn eerste podcast gemaakt!
Het is de bedoeling om hier wekelijks een aflevering van op te nemen, en zo kort vragen te beantwoorden. Ik weet dat veel mensen liever luisteren dan lezen. Het is ook gemakkelijk omdat je de podcast op je Ipod of mp3 speler kunt zetten en zo kunt luisteren tijdens het sporten, in de auto of waar dan ook :).
Voor de mensen die liever blijven lezen, geen paniek! Elke podcast wordt ook begeleid door het uitgetypte gesprek in een pdf.
Dus, without further ado (tromgeroffel …)
Ik krijg heel veel vragen over hoe je nu juist moet beginnen met een natuurlijke moestuin. Het is niet eenvoudig om dit uit te leggen, een natuurlijke moestuin vereist veel kennis en dat vergaar je niet op 1-2-3. Maar ik ga toch proberen om te vertellen hoe u best uw grond voorbereidt om in het voorjaar uw permanente bedden aan te leggen en te beginnen met uw natuurlijke moestuin.
Er zijn verschillende manieren om te beginnen. Welke manier u volgt, hangt af van de voorgeschiedenis van uw stuk grond.
Ik bespreek de 2 belangrijkste manieren:
Enkel het begin is verschillend, na de voorbereiding verloopt alles exact hetzelfde. [Read more…]
Het najaar is het beste moment om uw moestuin overvloedig te mulchen. De natuur steekt een tandje bij om materiaal te voorzien, uw bodem smeekt u om een beetje extra bescherming doorheen de winter. Ook om te beginnen is het nu de beste periode. Een wild, overwoekerd stuk en een deel van uw grasveld kan u gemakkelijk omvormen tot een natuurlijke moestuin. U moet dan nu het stuk afdekken met karton en een dikke laag mulch.
Het gebruik van het karton dient vooral om het de onkruiden moeilijk te maken om doorheen de mulchlaag te geraken. Dit is echter maar éénmalig, uitzonderlijk moet u 2 keer afdekken met karton en mulch.
En net hierover heerst wel wat verwarring, wat soms toch frustraties en teleurstelling oplevert! [Read more…]
We zijn er dit jaar redelijk laat mee, maar het weer is ook nog niet echt herfstweer te noemen :-). De grote najaarsschoonmaak zoals in de meeste moestuinen doen wij niet. Maar toch is er redelijk wat werk, werk dat belangrijk is, werk dat vele voordelen heeft voor u en voor uw tuin.
Het winterklaar maken van de tuin doen we in de natuurlijke moestuin naar het voorbeeld van de natuur. U moet dus niet alles gaan opkuisen, uitgebloeide planten afknippen en uw bodem omspitten.
Wat u wel moet doen, is wat u momenteel overal ziet gebeuren, zeker wanneer u in eens in het bos gaat wandelen. [Read more…]
In het voorjaar kriebelt het bij vele mensen om na een lange donkere, koude periode terug in de moestuin te beginnen. Dat is heel logisch en ook ik kijk altijd uit naar de eerste weken van maart – april waarin er weer volop kan gewerkt worden in de bedden en de rest van de tuin.
Minder logisch is echter dat ook nieuwe tuiniers in deze periode starten met tuinieren. Wanneer u op de klassieke manier tuiniert is het dat misschien wel, daar wordt immers niet of nauwelijks naar de bodem gekeken. Als u zo wilt starten moet u gewoon uw frees in gang trekken en bent u vertrokken. Maar dat is niet de manier van een natuurlijke tuinier.
Een natuurlijke tuinier spit niet, maar probeert zijn bodem zo goed mogelijk te krijgen met de hulp van de natuur. En dit vraagt tijd! U kunt de aanwezige begroeiing niet op enkele dagen wegkrijgen, u kunt de structuur van uw bodem zelfs niet op enkele weken verbeteren, dit heeft veel meer tijd nodig!
Nochtans zijn de maanden maart – april de maanden waarin ik overspoeld wordt met mails van mensen die willen beginnen met een natuurlijke moestuin, maar niet goed weten hoe. [Read more…]
We zijn vandaag aanbeland bij de nummers 3 en 2 van het voorbije jaar! Ze hebben beide een praktische insteek, de één gaat over het afdekken van de bodem en hoe dit nu juist moet gebeuren, want dat blijkt voor veel mensen toch niet evident.
Het tweede artikel gaat over de smeerwortel, een plant die absoluut een plaatsje verdient in elke tuin! Er zijn immers zoveel voordelen aan verbonden.
Wanneer wij een nieuw stuk verwaarloosde grond in gebruik willen nemen om groenten op te kweken, beginnen wij eigenlijk altijd op dezelfde manier. Ik heb al eens een artikel gewijd aan de juiste manier van afdekken, maar op de vragen rond karton ben ik nog nooit dieper ingegaan.
Toch worden er bij het gebruik van karton regelmatig vraagtekens geplaatst. Er is schrik voor het inbrengen van giftige stoffen in de grond via het karton.
Wij gebruiken karton niet zomaar willekeurig in de tuin. Enkel wanneer wij een gebied dat volstaat met onkruid willen in gebruik nemen voor onze groentetuin, dan leggen we een laag karton met daarover mulch. [Read more…]
Toen ik jong was las ik graag, heel graag. Ik heb boeken letterlijk verslonden, en vele boeken verschillende keren opnieuw gelezen. Ik herinner me nog dat ik stiekem boven in mijn bed met een pillamp lag te lezen tot een kot in de nacht om dan alles uit te doen en weg te leggen als ik mijn ouders naar boven hoorde komen :-).
Toen waren er trouwens niet immens veel boeken en jeugdschrijvers en was ik beperkt tot Guus Kuijer, Jan Terlouw en Thea Beckman. Vooral Thea Beckman schreef boeken die ik dikwijls opnieuw gelezen heb en die mij altijd bij zijn gebleven. Zeker het boek ‘Hasse Simonsdochter‘ vond ik toen fantastisch, heb ik zeker 5 keer gelezen en kan ik nu nog grotendeels navertellen.
Zo was er ook een trilogie over avonturen die een jongen beleefde tijdens de 100-jarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk. Ook deze reeks heb ik verschillende malen gelezen, en ik vermoed dat het lezen van de boeken van Thea Beckman mijn interesse voor geschiedenis ook wat aangewakkerd heeft. Ik heb altijd een voorliefde gehad voor de middeleeuwen, een tijdperk waar veel boeken van Thea zich in afspelen. [Read more…]