Het is voor veel tuiniers ondenkbaar maar de ultieme natte droom van veel permanauten is een voedselbos. In de tropische gebieden is dat eigenlijk de normale manier van tuinieren, bij ons absoluut niet. Vergeet echter wel de mooie bloemkolen, kropjes sla, radijsjes, tomaten en komkommers: deze zijn allemaal niet mogelijk in een voedselbos. Want zoals de naam het al zegt, het is wel degelijk een bos.

Maar in ons klimaat zal het eigenlijk een light-versie van een bos worden. De structuur wordt gevormd door de (fruit)bomen, de struiken zijn hoofdzakelijk fruitstruiken en de bodem wordt opgevuld met vaste planten met allerlei functies.

Het doel is een systeem opzetten dat volledig autonoom kan draaien, zodat het zelfs na vele jaren zonder ingrijpen nog een rijkdom aan eten voortbrengt. Dat is natuurlijk de theorie, het eerste goede voedselbos in ons klimaat moet ik nog zien.

Eigen experiment

Ik heb er vroeger al eens over bericht, maar op het domein van Yggdrasil hebben we een stuk grond aangeslagen om een experimenteel voedselbos(je) op te zetten. Toen was het nog in de planningsfase, ondertussen is er al veel veranderd.

De fruitbomen zijn al enkele jaren geleden geplant, dus de structuur is er. Er zal waarschijnlijk nog één boom aan toegevoegd worden, een Els als stikstof-fixerende plant.

Op het plan staan de bomen met hun uiteindelijke kruingrootte, voor de kastanje is deze omtrek pas bereikt binnen vele jaren. De perzik- en pruimbomen zijn halfstammen, de moerbei zijn struiken.

Er zijn ondertussen al enkele stukken aangeplant met ééndagslelie en met aardbeien. De brandnetels krijgen een plekje in het bos waar ze mogen groeien zodat we in de lente veel brandnetels hebben voor soep en thee.

Rondom komt er smeerwortel, samen met nog enkele andere soorten. Ze moeten het onkruid langs de rand wat tegenhouden, en kunnen ineens afgesneden worden om als mulch te gebruiken. Ook zorgt het voor een bloeiende rand die veel insecten zal aantrekken.

Langs het hoofdpad komt een berg steengruis, waar kruiden ingeplant worden. Het idee erachter is vergelijkbaar met een kruidenspiraal. De stenen houden de warmte vast, zorgen voor een droge, arme grond waar de kruiden zich prima in thuis voelen.

Tussen de moerbeien en de kruiden komen nog verschillende andere fruitstruiken, tussen de bomen komen allerlei vaste planten die een belangrijke functie vervullen: eetbaar, stikstof-fixerend, bodembedekkend, …. Deze zullen in de loop van het voorjaar worden aangeplant, telkens in groepen.

Eerste werken

Het terrein is volledig bedekt met karton en stro, het meeste onkruid is weg. Enkel distels en brandnetels kwamen nog in grote aantallen voor maar omdat we ze in 2013 goed hebben uitgetrokken zal dit voor het komende jaar al een veel kleiner probleem zijn. Ook was het stuk helemaal omgeven door heggen en haagkanten, hiervan is de zuid- en westkant afgezaagd. Het bos is nu veel opener en ontvangt veel meer licht.

Langs de westkant stond er een verwaarloosde legheg, deze is volledig tegen de grond afgezaagd en de stronken gaan we uitfrezen met een stronkenfrees. Het is de bedoeling dat deze heg vervangen wordt door kleinfruitstruiken en kruiden.

Corridor

Langs de zuidkant stond een heuse haagkant die we volledig hebben teruggesnoeid. De bomen zijn allemaal teruggezaagd tot op 10 – 15 cm van de grond. De bedoeling is om deze terug te laten uitschieten en dan elke 2 jaar terug te snoeien tot tegen de grond. De haagkant blijft zo – laag – bestaan en behoudt zijn functie als corridor naar de andere haagkanten. Omdat hij op 2 jaar niet heel hoog geraakt, zal de bostuin altijd maximaal kunnen genieten van het zonlicht.

In deze haagkant stonden ook enkele lindebomen. Deze hebben we geknot op een meter hoogte. De verse scheuten in het voorjaar leveren sappige, jonge blaadjes die gebruikt kunnen worden in slaatjes.

De lage haagkant vormt ook de overgang naar de zintuigentuin van mijn moeder, waar ook een nieuwe poel/moeraszone wordt aangelegd.

Foto’s

Later volgt er nog meer, suggesties voor nuttige vaste planten zijn welkom in de reacties 🙂

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!