Hoe komt de herfstverkleuring tot stand?

Jarenlang hebben wetenschappers onderzoek gedaan om de processen die instaan voor deze herfstverkleuring te begrijpen.

Volledig begrijpen doen ze het nog niet, maar de basisprincipes zijn in kaart gebracht. Er zijn 3 grote factoren die de herfstverkleuring beïnvloeden:

bladpigmenten
lengte van de nachten
het weer

De timing van de bladval en verkleuring wordt geregeld door de kalender. Hiermee bedoel ik het langer worden van de nachten, wat elk jaar identiek is. Andere factoren zoals temperatuur, regenval, voeding, … hebben slechts een beperkte invloed. [Read more…]

Hoe wordt u een uitstekend tuinier?

Tuinieren is een evolutie. U moet niet verwachten dat u in uw tuin begint te werken met permanente bedden en dat alles ineens perfect gaat lopen. Dat de oogst overvloedig gaat zijn en dat u niets meer moet doen in de tuin.

Net als in de natuur gaat er altijd wel iets zijn in de tuin dat moeilijk groeit, dat problemen ondervindt met het slechte weer of plaaginsecten, …

U moet tuinieren bekijken als een samenwerkingsverband.

U en de natuur.

Maar zoals u misschien al gehoord heeft is de Natuur soms een grillige dame. U moet elkaars karakter leren kennen, elkaars gewoontes en reacties. Dit vraagt tijd en ervaring en gebeurt niet op 1 seizoen.

Volharding en doorzettingsvermogen zorgen dat u niet na enkele maanden de handdoek in de ring gooit maar blijft verdergaan. Op een gegeven moment gaat u uw partner, de Natuur, beter en beter kunnen inschatten en begrijpen, waardoor het tuinieren steeds eenvoudiger wordt.

[Read more…]

Vragen staat vrij (en kan u helpen)!

In mijn vorige artikel schreef ik over het plezier van experimenteren in de tuin. Nu is er wel een keerzijde aan dit ge-experimenteer in de tuin. De resultaten laten soms lang op zich wachten.

Nu ja, lang is natuurlijk relatief.

Problemen

U composteert zelf uw tuin- en keukenafval en bouwt uw definitieve hoop op in het voorjaar. Het najaar daarop kunt u deze compost uitzeven en gebruiken in de tuin.

Terwijl het nieuwe jaar vordert, merkt u dat er ongelooflijk veel onkruid opkomt op uw bedden.

De compost heeft niet warm genoeg gehad waardoor de onkruidzaden niet zijn vernietigd tijdens het composteren. [Read more…]

Uw tuin is een groot laboratorium!

Wat ik heel plezant vind aan een eigen moestuin is de vrijheid. De vrijheid om te doen wat ik wil.

Ik lees heel veel en graag over tuinieren en kom zo soms gebruiken, manieren en technieken van tuinieren tegen die vroeger gebruikt werden en die nu in de vergetelijkheid zijn geraakt.

Of een combinatie van verschillende dingen die ik heb gelezen doet een lampje branden en geeft mij nieuwe ideeën voor in de tuin.

De mogelijkheid om dit gewoon te doen en te kijken wat de effecten – goed of slecht – zijn, is gewoon enorm plezant en is voor mij een heel belangrijk onderdeel van tuinieren.

De uitdaging die er elk jaar opnieuw uitgaat van de tuin om alles zo goed mogelijk te onderhouden, te kweken en te oogsten is fantastisch. Dat bij het experimenteren dikwijls dingen op een teleurstelling uitdraaien houdt mij niet tegen. Ook en misschien vooral uit deze mislukkingen kunt u veel leren over hoe het wel of juist niet moet.

[Read more…]

Composteren: GRATIS online cursus

Composteren in de brede zin is de biologische omzetting van organisch materiaal in humus.

Het composteringsproces vindt constant overal om ons heen plaats en heeft over een tijdspanne van miljoenen jaren de hele bodem opgebouwd uit lucht en stenen.

Het is moeilijk te bevatten hoe het hele composteringsproces in elkaar zit en wat het belang ervan is voor de mens, maar laat ik het erbij houden dat composteren essentieel is voor het leven.

Korte geschiedenis

Composteren is niet iets dat recent is uitgevonden of pakweg 50 jaar geleden. Het is iets dat al vele 1000-den jaren bestaat.

Het is eigenlijk pas met de opkomst van kunstmeststoffen en het verhoogde gebruik van fossiele brandstoffen dat compost als [Read more…]

Plantbespreking: Veldsla (Valeriana locusta)

Veldsla is een inheemse groente en dus ook bij uitstek geschikt om onze winters zonder problemen door te komen. Vandaar dat het een interessante wintergroente is. Veldsla vraagt immers geen speciale zorgen tijdens de winter. Ze voorziet ons van de nodige vitaminen en zorgt voor de groene toets op ons bord.

Zaaien en oogsten

Het is een tweejarig gewas, dat als éénjarige groente geteeld wordt. Je moet het dus elk jaar opnieuw zaaien in de nazomer.

Je kan zaaien vanaf augustus, vooral de 2de helft van augustus is een goed tijdstip. Ook september is nog geschikt maar als je te laat zaait, groeit de plant pas uit na de winter en valt de oogst in maart. Zo kan je de teelt spreiden over de gehele winter tot in de lente afhankelijk van het zaaitijdstip.

Je kan rechtstreeks in volle grond zaaien maar het is opletten om niet te dicht te zaaien. De eenvoudigste manier om te weten op welk afstand je moet zaaien, is de omvang van de volwassen plant in het hoofd te houden en je afstand daaraan aan te passen. Je kan voorzien dat je wat gaat dunnen maar als de plantjes te dicht op elkaar staan, kunnen de rozetten niet uitgroeien. Ook de kans op rotten of ziekte is dan groter omdat er onvoldoende verluchting mogelijk is. [Read more…]

Ruth Stout: Tuinieren zonder spitten

Ik lees heel graag en veel boeken over tuinieren, maar niet alleen de ‘gewone’ boeken over tuinieren. Ook van boeken, die al vele jaren oud zijn maar toch een schat aan wijsheid bevatten, kan ik best genieten.

Mijn lijstje met gelezen boeken is al aardig lang, maar mijn lijst met te lezen boeken blijft ook maar groeien!

Omdat verschillende van die oudere boeken over tuinieren moeilijk te verkrijgen zijn of enkel in het Engels zijn verschenen, wil ik hier regelmatig een – voor mij – interessant boek bespreken.

Hierdoor kunt u zelf bepalen of het voor u de moeite loont om dit boek op te snorren en ook zelf te lezen.

Het allereerste boek dat ik wil bespreken is een klassieker en een heel bekend boek: Gardening Without Work, Ruth Stout.

Tuinieren zonder spitten

Ik heb dit boek van mijn moeder in bruikleen gekregen omdat ik geïnteresseerd was in een andere manier van tuinieren, een manier van tuinieren die niet zoveel werk en tijd vraagt.

Het boek beschrijft op een vlotte manier de ervaringen van Ruth Stout met het gebruik van mulch in de tuin. Het heeft mij, en vele anderen, overtuigd van de mogelijkheden die constant mulchen en nooit spitten bieden aan een tuinder.

Het was voor mij een oogopener en het gaf mij richting op mijn zoektocht naar een andere manier van tuinieren.

Het boek

Het boek is van Engelstalige oorsprong en verscheen voor het eerst in 1961. De Nederlandstalige vertaling is in 1974 uitgekomen en ondertussen zijn er al verschillende drukken bijgekomen.

Het boek is niet geschreven door een professionele schrijfster, wat duidelijk merkbaar is wanneer je begint te lezen. Dit stoort echter niet, het is geschreven op een vlot leesbare manier. Je hoort onder het lezen Ruth (de schrijfster) eigenlijk haar verhaal, vol met anecdotes, vertellen.

Dat Ruth heel veel ervaring heeft met tuinieren en met haar methode van mulchen wordt direct duidelijk. Ze beschikt over enorm veel kennis over het telen van groenten, veel kennis die u niet meer gaat vinden in de huidige moestuinboeken.

Een nadeel voor degene die het als naslagwerk wilt gebruiken is dat er geen duidelijke structuur in het boek zit. Alles staat door elkaar, informatie opzoeken over één onderwerp is niet bepaald gemakkelijk.

Achteraan staat er wel een uitgebreide inhoudstafel maar het blijft toch redelijk omslachtig. Maar het is dan ook niet geschreven als naslagwerk, eerder als een conversatie tussen de schrijfster en de lezer.

In het boek wordt heel snel de mulch-methode uitgelegd waarna verder wordt verteld over het kweken van asperges, mais, aardappelen, … Ondertussen worden er doorheen het boek waardevolle tips gegeven over combinatieteelt, het beschermen van planten tegen vorst, het zaaien van sla op de juiste plaats, …

In het eerste deel gaat het boek hoofdzakelijk over het kweken van groenten, naar het einde toe verbreedt het onderwerp en geeft Ruth Stout ook haar kijk op het tuinieren in de bredere zin, namelijk over het gebruik van bestrijdingsmiddelen en kunstmeststoffen in de tuin.

In die periode (jaren ’60) waren de bestrijdingsmiddelen en kunstmeststoffen in volle opmars en het beste wat de tuin overkomen was.

Ruth Stout gaat lijnrecht in tegen de manier van tuinieren in de jaren ’50 en ’60 en ze is eigenlijk de uitvinster van het jaarrond mulchen. Haar visie op tuinieren is revolutionair voor die periode.

De rode draad doorheen het boek blijft echter mulchen, mulchen, mulchen. Ze spit niet, mulcht enkel en zaait en oogst. Daarom wordt haar methode van tuinieren ook wel ‘No-Dig Gardening’ (Tuinieren zonder spitten) genoemd.

Conclusie

Indien u ook maar overweegt om op een meer natuurlijke manier groenten te kweken in uw eigen moestuin, moet dit één van de eerste boeken zijn die u leest.

Het is vlot leesbaar, grappig en bevat een schat aan nuttige informatie, zelfs al is het meer dan 50 jaar geleden geschreven. Ik heb het boek ondertussen al verschillende keren gelezen, ik blijf er altijd nieuwe tips en inzichten uithalen!

PS: Dit boek is momenteel zeer moeilijk te vinden in de boekhandel. Een Engelstalige versie is echter wel gemakkelijk te kopen, meer informatie hierover vindt u hier: Gardening Without Work, Ruth Stout.

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!

In de moestuin is ‘rentenieren’ een wijze beslissing

Justus von Liebig is volgens velen de grondlegger van de moderne landbouw. Een van zijn belangrijkste ontdekkingen was immers kunstmest op basis van nitraat, niet lang daarna startte hij proeven op met kunstmestgiften in de landbouw. Hij schreef in 1840 de ‘Wet van het minimum’ (Engelse uitleg) over de voedingsstoffen die een plant voor optimale groei nodig heeft.

Volgens deze wet wordt de opbrengst van een gewas beperkt door een tekort van één van de essentiële voedingstoffen. Indien de aanwezigheid van dit element werd verhoogd, werd ook de opbrengst verhoogd.

Hij minimaliseerde het belang van humus en organische stof in de bodem, iets wat toen nog zeer belangrijk was in de gangbare landbouw.

Dat hij later op zijn woorden is terug gekomen en spijt had van zijn verkeerde inzichten wordt bijna nergens vermeld. Zijn wet van het minimum en verwante onderzoeken zijn in ongeveer alle talen vertaald.

Zijn later werk, waarin hij afstand neemt van zijn vroegere werk, is ‘Es ist ja dies die Spitze meines lebens’ (Nederlandstalige versie te verkrijgen bij Mulder Agro). [Read more…]

Biologisch voedsel is niet gezonder dan gangbaar eten

Om de zoveel tijd verschijnen er in kranten en tijdschriften artikels over het verschil tussen biologisch gekweekt en gangbaar voedsel. En bijna onveranderlijk is de conclusie dat er niet zoveel verschil zit in kwaliteit, smaak en gezondheid.

Enkele dagen geleden verscheen dit artikel in de ‘Standaard’: Dure biovoeding dan toch niet zo gezond. En in het voorjaar was er een artikel over een Duits onderzoek in ‘The Daily Mail’: Organic food has no extra health benefits (Biologisch voedsel heeft geen extra voordelen.)

Beide studies komen ook hier tot de conclusie dat biologisch gekweekt voedsel niet opvallend of aanwijsbaar meer vitamen en mineralen bevat. Ook is het niet lekkerder of gezonder.

Bestrijdingsmiddelen

Wat wel uit beide onderzoeken blijkt, maar enkel kort wordt aangehaald, is het verschil in bestrijdingsmiddelen dat de 2 soorten producten bevatten.

[Read more…]

Humuszuren: waarom moeilijk als gemakkelijk veel beter is?

In vele landen zoals Spanje en Amerika wordt het al lange tijd gebruikt en stilaan begint het ook in België opmars te maken: het gebruik van humuszuren in de gangbare landbouw.

Volgens het Amerikaanse tijdschrift ‘The journal of Chemical Education’ bevat een goede bodem ongeveer 10% organische stof. Momenteel zit men in Vlaanderen op een dikke 1% en is men in zijn doelstelling blij indien men terug op 3% geraakt!

Natuurlijk heeft dit lage gehalte aan organische stof grote gevolgen voor de vruchtbaarheid en de weerstand van de bodem tegen erosie, plagen, …

Humuszuren

Humus in de grond bestaat uit verschillende zuren waarvan fulvozuren en humuszuren de belangrijkste zijn. Fulvozuren worden relatief snel afgebroken en fungeren als meststof. De humuszuren zijn echter geen meststof maar fungeren eerder als een soort hulpje in de bodem en vormen een oplossing voor zeer veel hedendaagse problemen.

[Read more…]