Omdat Yggdrasil een soort van educatietuin moet worden en omdat we eigenlijk min of meer onafhankelijk willen worden van aanvoer van buitenaf, lopen er verschillende experimenten. Om de compost-aanvoer te vermijden, maken we zelf hete compost.
Om minder houtsnippers aan te voeren, versnipperen we zelf grote hoeveelheden hout van onze haagkanten, om stro-aanvoer af te bouwen hebben we olifantengras gezet en een recent experiment is het gebruik van een levende mulch. We hebben een stuk grond ingezaaid met een mengsel van 2 soorten witte klaver. De bedoeling is om met de klaver de mulchlaag te imiteren. Zo moet je geen compost, stro, houtsnippers of andere dingen gebruiken om de bodem te bedekken, de klaver doet dit.
Het voordeel? Geen onkruidgroei, veel minder werk, gratis, klaver bindt stikstof, bescherming bodemleven in de winter, veel bloemen voor de bijen, …
Zijn er dan geen nadelen? Op voorhand dacht ik dat de groeikracht van de klaver misschien te groot ging zijn en dat hij mijn planten zou overgroeien.
Welke planten?
Omdat het de eerste keer is hebben we enkel grotere soorten groenten gezet die we hebben voorgezaaid in perskluitjes. Zo zijn er verschillende soorten sla aangeplant, mais, courgette, selder, peterselie, paprika en enkele koolsoorten.
Om verschillende mogelijke manieren van aanplanten uit te proberen had ik het stuk in 3 delen opgesplitst: een deel waar ik rond de plantjes zou mulchen om de klaver tegen te houden, een deel waar we geulen maakten zodat de klaver tijdelijk weg was en een derde deel waar we gewoon een klein plantgat gemaakt hebben en de klaver dus nog dicht rond de plantjes zat.
Voor het planten heb ik de klaver gemaaid met de zeis, het maaisel heb ik weggehaald en gebruikt als mulch op onze aspergebedden. Prima mulchmateriaal trouwens!
Eerste opmerking
Wat me al direct opviel en zorgen baarde was de droge grond waarin we hebben geplant. Nu is het zo dat het bij ons al maanden lang nauwelijks geregend heeft. Terwijl in sommige plaatsen de regen en hagel met bakken uit de hemel viel, bleef het bij ons poeierdroog. Het resultaat is een levende mulchlaag die in plaats van het vocht in de bodem te houden zoals stro, het weinige vocht dat aanwezig is zelf verbruikt!
Slechte punten voor de klaver dus :-(.
Tweede opmerking
De verschillen tussen de verschillende plantwijzen waren heel snel verdwenen. Vooral het stuk dat mulch kreeg rond de plant viel tegen. Mulchen is veel werk, en de klaver stond in een mum van tijd door en langs de mulchlaag. Nutteloos dus.
Het maken van sleuven om in te planten was ook redelijk arbeidsintensief, en bleek ook niet echt nodig. Want blijkbaar hebben de planten weinig last van de klaver als concurrent. De groei van de kolen is voorspoedig, de vraat door het koppel duiven dat er vlak naast woont zeer beperkt. Ze zitten momenteel blijkbaar nog voldoende verstopt tussen de klaver.
De mais en courgettes groeien goed, de selder en peterselie heeft het moeilijk. Verscheidene planten hiervan zijn verdwenen. Bij de sla is het beeld gemengd en staan sommige er goed bij terwijl andere nauwelijks willen groeien.
Eerste evaluatie
Ik heb sinds het planten de klaver nog niet moeten maaien, ze overgroeien de aangeplante groenten niet. De meeste groenten doen het goed, enkel de peterselie is een tegenvaller. Ook de paprika blijft wat achterwege.
Onkruid heb ik nog niet moeten wieden, ik heb ook nog geen werk gehad met het aanbrengen van mulch zoals stro, compost of smeerwortel (uitgezonderd in het eerste deel waar ik rond de planten heb gemulchd met smeerwortel).
De klaver bloeit overvloedig, onze bijen zijn druk in de weer :-).
Het is alleen moeilijk om een juiste evaluatie te doen, omdat de droogte stevig roet in het eten gooit. Ik vermoed dat de groenten beter zouden groeien bij voldoende regen, maar dat ook de klaver veel krachtiger zou zijn en dat hij dan wel moet gemaaid worden.
Oordeel zelf via de foto’s hieronder, later op het seizoen volgt nog een evaluatie:
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Ben echt benieuwd naar het eindresultaat.
Kan je paprika buiten telen in ons klimaat?
Ja, zonder problemen zelfs. We zetten ze wel altijd aan de zuidkant van een takkenril of houtwal. Ze krijgen dan veel opgevangen warmte extra.
Besproeien jullie jullie groentetuin dan niet met regenwater om de droge periodes te overbruggen? Of doen jullie dit niet om Velt/permacultuur te respecteren?
Wij proberen dit te vermijden, maar hebben dit jaar op gedeeltes waar recent gezaaid en geplant is water gegeven.
Per toeval stuit ik op volgende link:
http://www.kennisakker.nl/kenniscentrum/handleidingen/teelthandleiding-groenbemesters
Misschien kan dit overzicht jullie helpen met de keuze van andere groenbemesters/actieve mulchlaag.
Bedankt voor de link, maar het uitgangspunt bij ons is anders. Wij zaaien de klaver 1-malig en laten hem altijd staan. Hij wordt niet ondergewerkt.
Een groenbemester wordt normaal ingewerkt zodat de organische stof van de plant kan gebruikt worden bij de bodemopbouw.
Bij mij is de peterselie ook overal verdwenen. zowel op plaatsen met ‘niet-levende’ mulch als op plaatsen met alleen maar compost. Dus ik denk dat het ook wel eens aan het (hier ook) poeierdroge weer kan liggen. Hoe is het gesteld met jullie peterselie op andere plaatsen?
Hallo Frank,
Is het doorlevende klaver ?, zo ja wat moet er dan de volgende jaren met dat perceel gebeuren. De wortel kluiten worden elk jaar groter en groter, na enkele jaren is de bodem verzadigd met wortels. Zo erg dat men bijna geen plant gat meer kan maken.
En het grote nadeel dat je zelf al aanhaalden, er gaat heel veel voeding naar de klaver.
Mijn grootste bedenking bij dit experiment was inderdaad de evolutie in de loop der jaren. De klaver blijft altijd staan, er worden elk jaar groenten in geplant.
Ik vond dat het dit jaar nog heel goed meeviel met de wortels van de klaver. Het was nog eenvopudig om een gat te maken. Maar het is natuurlijk ook nog maar het tweede jaar.
De droogte werkt de ontwikkeling van een echte wortelzode goed tegen, maar ik vermoed inderdaad dat binnen enkele jaren de grond hard gaat zijn van de wortels.
Het idee om klaver te gebruiken komt oorspronkelijk door Masanobu Fukuoka, hij verzwakte de klaver elk jaar door ze een tijd onder water te zetten. Misschien moet ik ook een manier zoeken om de klaver te verzwakken zodat de wortels niet te dik groeien …
Ik vind dit al bij al een boeiend experiment, dat op de jaren tijd zichzelf gaat bewijzen in voor of nadeel.
Mulchen kost veel werk, maar ook veel materialen. Wat het wortelgestel betreft, lijkt het me een goede natuurlijke grondvoorbereiding. Ik dacht klaver met uilopers boven de grond verder uitgroeid, dus er komen overal wel wortels in de grond terecht. Misschien helpt meer maaien tegen de explosieve groei? Frank, heb je al eens geprobeerd een stuk aan de zijkant terug te bedekken met karton en divers mulchmateriaal? Hoe heb je trouwens de zone rond je groentes gemulched (met karton errond of enkel met stro of andere)?
Ik werk trouwens wel graag met gemaaide gazon, dit heeft de neiging een stevige brok te vormen als het uitdroogd dat goed aan elkaar hangt door de kleine sprietjes, ander mulchmateriaal is eerder luchtig waar grotere openingen inzitten. Hou ons op de hoogte.
Guy
Nu is het de moment om te snoeien, alles onder het gras maaier en dan hebben we veel mulch materiaal gemengd met gazon. Niets laten verloren gaan !!!!
Wat leuk te lezen dat jij dit als experiment aan het doen bent. Zelf ben ik dit seizoen op (bijna) dezelfde manier begonnen, alleen wat kleinschaliger. Ik heb echter alles tegelijk gezet; peulen, kolen, sla en klaver in grote getale ertussen. Het is lekker dichtgegroeid en de klaver staat helemaal tegen de kolen aan. En de kolen groeien als kool!!!! Bij ons (Nederland) wat meer regen dan bij jullie.
Ik denk dat ik ook het klaverveldje verder ga inzaaien als de kolen e.d. eruit zijn. Dan kan ik volgend jaar op jouw werkwijze verder. Ik lees graag een vervolg op je experiment!!
José
Beste Frank,
na afgelopen tijd bijna de gehele blog gelezen te hebben (en ja, ook veel heldere punten gelezen te hebben en zeker van mening dat de grond de basis is..) toch nog een vraag over mulchen.. ohnee, toch twee..
* bij de start van een moestuin op arme zandgrond, hoe kan je dan het beste beginnen met mulchen? Mijn idee was om eerst een 5 cm compost te gebruiken, gevolgd door karton (tegen heermoes én haagwinde) en houtsnippers.
* er wordt veel gesproken of waarmee te mulchen, maar waar kan je nu beter niet mee mulchen.. ik heb regelmatig snoeiafval van coniferen, beuk en buxus, maar dit verdroogd en verteerd haast niet.. wat zijn jouw ervaringen met groenstoffen die je beter niet kunt gebruiken…
Groet,
Edwin
Dag Edwin,
Voor de vertering van conifeer heb je meer vocht nodig.
Mijn ouders hadden vroeger een coniferenhaag, haagscheersel daarvan werd achteraan tegen de zuidkant van een berkenbos gekapt. In de volle zon en daar droogde het op, maar zoals je schrijft verteerde het niet. Toen we de hoop in het bos plaatsten, met meer vocht en schaduw verteerde dat wel. Vocht is dus de boodschap. Een grond die jarenlang met conifeer bedekt is, maar wel steeds voldoende vochtig is gebleven is naar mijn mening supper.
Greetz
Guy
Ik was al op je resultaten aan het wachten. Ik heb dit jaar een patisson tussen de klaver gezaaid, maar die is of niet opgekomen, of door de slakken opgegeten. Fijn dus, dat jij wel resultaten hebt.
‘k heb een vraagje over het olifantengras. Ik lees hier en daar op internet dat het wel 4m hoog kan worden met vrij dikke stengels. Hoe gaan jullie dat oogsten en hakselen? Lijkt me nogal een klus om dat manueel te gaan doen? Hebben jullie al ervaring hiermee of is het nog in de experimentele fase.
Het is nog in een experimentele fase. Momenteel staan er nog maar enkele sprietjes op en zijn ze slechts een metertje hoog. Ik denk dat we pas volgend jaar echt aan de slag kunnen met deze grassen. Oogsten met en zeis of sikkel of snoeischaar, hakselen met onze houthakselmachine.
Ik heb hier al wel ervaring mee, je laat de grassen overwinteren en in het voorjaar, afhankelijk van het weer, snij je met een gewone snoeischaar de sprieten af. Hoe ouder de plant hoe meer werk je hebt, want hij zet zich langs de zijkant verder uit. Een vaste plant die het goed doet mag je trouwens ongeveer iedere drie jaar scheuren om hem te verjongen.
Na het snoeien groeit het gras weer gewoon verder. Snoeiafval heeft na gewoon verdroogd blad ook harde houtachtige kernen. Wat de hoogte betreft, dat hangt af op wat soort grond je hem zet, maar ze zijn te gebruiken als windkering omdat hij compact groeit.
Greetz
Guy