Bij Yggdrasil gebruiken we heel veel mulch. Mulch in alle vormen, doorheen het volledige jaar. Het oogsten verloopt voor de ene mulchsoort al vlotter dan voor de andere, net als het verkleinen. Voor gevallen blad gebruiken we een grasmachine, ideaal om het blad wat te verkleinen en ineens te mengen met vers gemaaid gras.
Andere materiaal doen we met een houtversnipperaar of met een sikkel.
Waarom verkleinen?
De bladeren van bijvoorbeeld rabarber of kolen vallen groot uit. Je kan dit als een voordeel zien omdat je op deze manier snel een groot oppervlak kan bedekken. Leg enkele van deze bladeren dakpansgewijs op elkaar en je hebt al snel een vierkante meter afgedekt. Maar dit is geen ideale oplossing.
Je bedekt de bodem wel op deze manier, maar je sluit hem eigenlijk af. Een groot blad laat zeer weinig door, waardoor het onder dat blad droog blijft. Leg als test eens enkele van die bladeren op de grond en kijk wat er gebeurt. Onder zo’n blad droogt de grond uit, en dat is juist wat je niet wilt hebben.
Doordat het blad niet beschadigd wordt, verloopt de vertering ook veel trager. Mulchen heeft meerdere doelen, maar voeding voor het bodemleven is toch een belangrijke. En dat kan pas wanneer het materiaal verteerd wordt. Door het blad in stukken te scheuren en te kneuzen, verklein je het oppervlak heel sterk, maar zorg je er wel voor dat regen erdoorheen gaat en dat je bodemleven het materiaal kan omzetten. Hetzelfde geldt niet alleen voor hele grote bladeren.
Wij nemen als regel dat je je materiaal maximum 10 cm groot laat, en als het eenvoudig kan is kleiner beter. Materiaal onbeschadigd gebruiken om te mulchen is nooit een goed idee. Gevallen blad rapen we op met de grasmachine, snoeisel gaat door de hakselaar, klimopblad gaat door de grasmachine, grote bladeren van kolen, rabarber of smeerwortel worden verkleind met de sikkel. Slap materiaal zoals eenjarige planten kan je met je handen of een snoeischaar snel in stukken scheuren en knippen.
Je kan stellen dat we groot materiaal in stukken van 10 cm knippen, scheuren en hakken, klein materiaal verkleinen we tot enkele centimeters. Dat vereenvoudigt het leggen tussen je groenten, versnelt de vertering en voeding van het bodemleven en verzekert de doorlaatbaarheid van water en zuurstof naar de bodem.
Een sikkel?
We gebruiken momenteel een sikkel voor het blad van smeerwortel, rabarber en andere groene planten. Voor riet, bamboe en grotere grassen zoals olifantengras is dat niet zo evident. Maar een grasmachine is hier ook niet voor geschikt, net zomin als een hakselaar. Het is een probleem waar ik toch al een tijdje tegenaan loop. Ik heb een groot aantal Olifantengrassen aangeplant met de bedoeling deze te gebruiken als vervanger van stro. Maar dan moeten deze lange stevige grashalmen wel nog verkleind worden.
Maar wat kan ik dan wel best gebruiken?
Een tip
Afgelopen vrijdag kwam Thedo langs tijdens de openingsuren van de winkel. Hij was op doorreis en had graag eens in de tuin rondgelopen. Daarna zijn we nog even aan het babbelen geslagen en kwam dit probleem van verhakselen ter sprake. En hij had de, in mijn ogen, perfecte oplossing voor mijn probleem. Thedo had er zelf een hele tijd mee bezig geweest en zijn oplossing had hij al op vele plaatsen gezien en onlangs zelf kunnen aanschaffen via Marktplaats.
Een strohakselaar
Het lijkt mij het ideale werktuig om iets hardere materialen klein te maken, zonder gebruik van een motor (hakselaar) en zonder gevaar voor je vingers of handen (sikkel). Je kan de lengte van de snippers regelen, de machine is eenvoudig te verplaatsen en toch werkt het vlot en efficient.
Het enige probleem is dat ik er nergens een kan vinden. Als jij een idee hebt, of iemand kent die er een heeft en wil verkopen, dan mag je dat altijd in de reacties zetten!
Dag Frank,
Ik kwam op mijn zoektocht deze site tegen:
https://ibuilder-nl.techinfus.com/izmelchiteli/solomorezka-svoimi-rukami/
Zelf maken van bijvoorbeeld een ouderwetse wasmachine.
Groeten van Cees
https://link.marktplaats.nl/m1978800150?utm_source=ios_social&utm_medium=social&utm_campaign=socialbuttons&utm_content=app_ios
https://www.tompress.be/A-2470-hache-herbe.aspx
Ik las iets over een bietenhakselaar hier, maar kan wss ook dienen voor ander groenafval : https://moeskersmoestuin.blogspot.com/2021/11/een-mooi-snoetje.html
Denk dat je meer kans maakt om zoiets te vinden via boeren uit de vorige generaties.
Hoi Frank, ik ben ook aan het zoeken om dit gras klein te krijgen….de reviews van het apparaat dat je doorgeeft zijn niet goed. Ga je het aanschaffen cq proberen? Ben benieuwd naar jouw ervaringen. Misschien is er een mechanisatiebedrijf dat het apparaat uit het filmpje nr 2 kan maken?
zeker eens de reacties lezen van de kopers
lode
Hey natuurtuinvrienden,
Ik heb ook olifantengras, als ik het lang genoeg laat staan zodat het voldoende verhout is, dan lukt het mij wel om dit te verhakselen, wel niet teveel in één keer in de hakselaar steken en dan de graseinden eerst in de hakselaar en dan niet te snel proberen erdoor te steken, zelfs wat tegen houden.
Een andere mogelijkheid is, om een U-vormig houten bak te maken (grootte kun je zelf bepalen), dan is er iemand die een bundeltje erin leg en langzaam doorschuift, terwijl er iemand met een scherpe snoeischaar aan de kopzijde dan op en neer gaat om dit zo in stukjes van ca 10cm te knippen. Ik heb zelf niet zo’n U-bak maar ik snoei al mijn grassen altijd in stukjes van ca 10cm van boven naar beneden om die dan zo te laten liggen. Als dat kan, dan moet dat met zo’n doorschuif U-bak volgens mij ook lukken.
Groetjes, Marc
Als ik die filmpjes bekijk lijkt me het eindresultaat min of meer op wat mijn fluisterhakselaar met freeswals doet.
Let wel: ik heb ook een hakselaar met messen en die versnipperd ook, maar kan nauwelijks overweg met riet- & stro-achtig materiaal. Mijn fluisterhakselaar met freeswals kan dat wel en – al zeg ik het zelf – heel goed zelfs.
T.o.v. hakselaar met messen is die inderdaad heel wat minder luid (noemen ze daarom fluisterhakselaar, maar zo stil is die nu ook weer niet 😉
Bij mijn hakselaars met daaronder de opvangbak is bijna alles afgeschermd. Daardoor is het volgens mij vrij veilig voor vingers, handen & ogen voor diegene die het toestel bedient, maar ook voor de omstaanders.
Sowieso ben ik ben iemand die extra voorzichtig is, dus ik gebruik dan nog handschoenen, veiligheidsbril en gehoorbescherming (zou ik zelfs doen indien ik zo’n hache paille/hand chaff cutter zoals in die filmpjes zou gebruiken).
https://www.leboncoin.fr/s/f2951baf-paille
Eentje gevonden maar wel ver weg, diep in Frankrijk.
Grote bladeren laat ik 1 of 2 dagen verdrogen op de mulchlaag en daarna zijn ze makkelijk te versnipperen met de hand als ze goed droog zijn.
Hallo Frank,
Ik heb in de jaren negentig een hand-hakselaar gebruikt voor groenmateriaal.
Het idee is hetzelfde als wat jij laat zien, alleen doe je zelf het mes met de hand op en neer.
Het blijkt dat ie nog te krijgen is:
https://www.zaadhandelvanderwal.nl/nl/shop/tuinwinkel-online/tuinartikelen-gieters-drukspuiten-vlaggen-regenmeters/compostvaten-composteren/handhakselaar
Ik heb ook een truk gevonden om riet en oliefantengras en zelfs smeerwortel af te doen en te kleinen.
Ik gebruik hiervoor een heggenschaarmachine en doe het direct in kleine stukjes beginnend van de top bij het afdoen.
Daarna kan ik het gewoon opkuisen en direct gebruiken om te mulchen.