Volgens de fenologische kalender van Maurice Broeckaert moet u als de sneeuwklokjes ontluiken, uw bodembedekking weghalen. Dit heeft verschillende redenen.
Een eerste reden is dat de grond zonder mulchlaag sneller opwarmt. De mulchlaag is in de winter aangebracht om het bodemleven te beschermen tegen winterkoude, eigenlijk is het een soort van isolatielaag. Maar deze isolatielaag houdt in het voorjaar ook de zonnestralen tegen waardoor de grond trager opwarmt.
Zaden en planten hebben een bepaalde minimumtemperatuur nodig om te kiemen en groeien, in een gemulchd bed zal u dus pas later kunnen planten en zaaien.
Maar ook verderop in het seizoen werkt een mulchlaag nog isolerend. In april en mei kan het bij open weer ‘s nachts nog sterk afkoelen. De grond geeft dan zijn opgeslagen warmte af en kan zo vorstschade bij kleine plantjes voorkomen. Als u een mulchlaag hebt liggen, kan de grond niets afgeven (isolerende werking van mulch :-)) en plantjes lopen zo een groter risico om vorstschade op te lopen.
Wat moet ik doen?
Er zijn 2 manieren om dit probleem met mulchen op te lossen. Eén met veel extra werk en één volgens de principes van de natuurlijke moestuin (zonder extra werk dus). Lijkt mij niet zo’n moeilijke keuze :-).
Volgens de ‘normale’ werkwijze moet u nu ongeveer de mulchlaag weghalen en pas terugleggen tegen juni, nadat de grootste kans op nachtvorst geweken is.
Maar dan duiken er al direct enkele problemen op.
Het verwijderen en daarna terugleggen van mulch vraagt wel wat werk. En laat werk nu net iets zijn dat we zoveel mogelijk willen vermijden in de natuurlijke moestuin. Ook is het voorjaar de periode bij uitstek dat onkruid goed en snel groeit.
Eén van de belangrijkste redenen voor het aanbrengen van mulch is juist om de onkruidgroei te onderdrukken en liefst zelfs helemaal tegenhouden. Neem ze weg in deze periode? Wieden zult u doen :-(!
Hoe anders?
Wij laten onze mulchlaag gewoon liggen. Wij gaan niet massaal aan de slag deze weken om al onze moeizaam vergaarde en uitgespreide mulch weg te harken op hoopjes. Want vergeet ook niet dat wanneer u deze mulch opzij doet en daarna terug legt, er ook aarde aan de bovenkant van de mulchlaag komt en u zo onkruid zaait, bovenop de mulchlaag (nogmaals wieden!).
De grond warmt inderdaad beduidend trager op, maar uiteindelijk volgt u zo het natuurlijk ritme. Een mulchlaag wordt ook niet verwijderd in de vrije natuur, daar verloopt alles ook iets trager.
De oplossing voor het trager opwarmen is dus simpelweg wat langer wachten :-). Het maakt het probleem met late nachtvorst en de beperkte uitstraling door de bodem ook ineens nagenoeg onbestaande. Doordat u een stukje achterligt staat er nog niet zo gigantisch veel in de tuin dat niet tegen een beetje koude kan.
U wacht met koude gevoelige planten zoals courgette’s, basilicum, tomaten en pompoenen tot voorbij de ijsheiligen.
Haast en spoed is …
Geen extra werk om met mulch te sleuren, geen extra onkruid maar wel groenten die iets later klaar zijn. Maar deze groenten halen dikwijls hun achterstand een flink stuk in omdat ze gezet worden in een periode die al beter geschikt is qua temperatuur en zon. Hierdoor groeien ze beter en sterker en blijft de uiteindelijke achterstand redelijk beperkt.
Waarom altijd de natuur willen voor zijn, waarom altijd zo gehaast?
Wat komt, dat komt en zo wordt het tuinieren weeral een stuk gemakkelijker :-).
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Ik mis in je verhaal nog een andere belangrijke functie van mulchen, namelijk de functie als compostering en bodemverbeteraar. Misschien nog wel belangrijker dan de opwarming of tegengaan van afkoeling.
Ik heb mij beperkt tot een antwoord op de veelgestelde vraag over het al dan niet verwijderen van de mulchlaag in het voorjaar.
Anders was ik nu nog aan het schrijven denk ik 🙂
Hoe kan ik dan zaaien als er stro op ligt?
Ik heb vorig jaar een experimentje gedaan met plastic flessen waar ik kokertjes van zo’n 10 cm van gemaakt heb. Die kokertjes heb ik door de mulch in de bodem gestoken. (Mulch beetje opzij, kokertje in de bodem, mulch er weer rondom.) In elk kokertje heb ik dan wat zaad laten vallen en een beetje compost als bedekking. Eigenlijk is dat redelijk goed gelukt. Alleen had ik wat meer last van slakken dan gewoonlijk, omdat die mulch natuurlijk een ideale schuilplaats voor hen bood.
Dit jaar denk ik dat ik gewoon een laag compost van een tiental cm dik bovenop de mulch ga leggen en daarin zaaien. Moet volgens mij ook geen slechte resultaten geven.
Heel goed idee, maar lijkt me heel bewerkelijk.
Ik heb last v chronisch vermoeidheidssyndroom en ik doe het liefst alles met zo weinig mogelijk energie.
Als je compost boven op je mulchlaag legt, doet dit dan de werking van de mulchlaag niet teniet? Onkruid krijgt dan toch weer vrij spel?
Het is inderdaad niet zo goed om compost op een mulchlaag aan te brengen. De mulch geraakt dan eigenlijk bedekt en dan gaat u het verhaal van vastlegging van stikstof door het bodemleven krijgen.
Wij schuiven de mulchlaag gewoon een beetje opzij voor het zaaien en planten en schuiven daarna alles terug op z’n plaats. Bij gezaaide stukken laten we een kleine opening zodat alles goed kan ontkiemen en groeien.
Frank,
leg je dan nog wel extra compost? Als je telkens de laag mulch aanvult en de compost niet bovenop de mulch legt, waar moet je dan heen met de compost? 🙂
In het begin moesten wij onze compost regelmatig aanvullen, de laatste jaren is onze bodem voldoende voorzien van organisch materiaal en is een laag mulch voldoende om dit op peil te houden. Wij brengen dus al enkele jaren nauwelijks nog compost aan op onze bedden.
Zeker niet op de stukken met stro en houtsnippers, uitzonderlijk nog op een bed waar we aardbeien gerooid hebben omdat hierbij wel wat aarde verloren gaat.
Vorig najaar heb ik wegens enorm veel onkruidgroei op mijn nieuwe aardbeienbedje karton en een dikke laag mulch gelegd.
Kan ik dit toch beter weghalen om de plantjes meer profijt te geven van het zachte weer?
Ik hoop dat u het katon niet over de aardbeiplantjes hebt gelegd want dan vrees ik voor hun overleven.
Wij mulchen onze aardbeiplantjes eigenlijk nauwelijks of niet. Ze laten altijd een heleboel bladeren afsterven en deze beschermen de plant.
Wanneer u tegen onkruid mulch, denk ik dat het best is om toch de aardbeiplant zelf door de mulch te laten uitkomen zodat hij niet volledig is afgesloten van het licht.
Dus afhankelijk van de dikte misschien toch wel een beetje mulch wegnemen?
@Frank,de compost die we vorig jaar hebben gemaakt,is 2x op 60gr en 1 op 40gr geweest,ziet er vrij goed uit,ruikt in alle geval goed,maar hij is zeer nat…wat doe ik om hem te drogen?Hij zit nu in 1 van de 3 houten bakken met een golfplaat erover.
Het beste is om hem wat om te zetten, en zeker afgeschermd houden van regen. Het drogen versnellen gaat vooral door de hoop enkele keren om te zetten denk ik.
Hallo Frank,
Ik heb de aardbeienplantjes er idd. Tussendoor laten komen.
Ik had eigen compost ertussen gestrooid maar daar zat dus emorm veel onkruidzaad in. Je zag al snel de plantjes niet meer staan van het onkruid.
Vandaar de karton en mulchlaag tussen de plantjes.
Nu vanwege het opwarmen van de bodem vroeg ik me af of ik de mulch en karton beter weg kan halen
Zoalng de mulch en het karton tussen de plantjes ligt en de planten kunnen groeien zou ik het gewoon laten liggen. Anders gaat onkruid terug de kans krijgen en dat is niet de bedoeling. Aarbeien groeien heel goed in veel mulch dus dat zal zeker geen probleem zijn.
Weerom een fijn artikel.
Natuurlijk tuinieren is inderdaad een leuke en waardevolle vorm van onthaasting.
Het belang van die onthaasting is in de huidige tijd inderdaad niet te onderschatten.
wat met de kwaliteit van het stro? glyfosaatgehalte? bio-stro nagenoeg niet te vinden.
u heeft hier misschien al eens wat opzoekwerk over uitgevoerd?
Wij hebben al veel gezocht en geïnformeerd naar buiostro, maar het is niet eenvoudig te vinden. Enkele botjes stro misschien nog wel, maar de hoeveelheden die wij nu nog gebruiken omdat we een bostuin en zelfpluktuin aan het aanleggen zijn te groot om ergens biostro aan te kopen.
Wij zoeken stilaan een alternatief, maar het is momenteel nog zoeken.