Sinds 2011 – 2012 mulchen we volop bij Yggdrasil, maar ook bij ons was het in het begin een zoektocht naar materiaal, naar wat wel kan en niet kan. Je leest op veel plaatsen dat je moet oppassen dat je geen graszaad of onkruidzaad hebt in je muchmateriaal, maar of dat ook echt problemen oplevert weet je pas als je het probeert. En ik heb dat ook gedaan, eerlijk gezegd zonder al te veel bij na te denken.
Mulchen bij asperges
We kweken groene asperges, wat wil zeggen dat we asperges kweken zonder de ruggen. De asperges ziet zo gewoon licht en blijft groen. Dit heeft veel voordelen: de asperge kan je gewoon afsteken of -breken onder de grond, zonder in die bult te wroeten. Je moet de asperge ook niet schillen en er zitten meer mineralen in. Dat voor het oogsten en bereiden. Maar ook in de tuin heeft het voordelen: je hebt geen bult die je moet opbouwen en afdekken, het is gewoon een vlak bed waarop je dus ook kan mulchen. Eens de asperges geoogst zijn en de langste dag is aangebroken, stoppen we met asperges trekken en laten we ze uitgroeien. Dit is ook het moment om te mulchen en de bodem mooi af te dekken.
Mulchen met grasmaaisel
Naast een van onze asperge-bedden ligt onze boomgaard: een 20-tal laagstam fruitbomen met daaronder gras met kruiden erin. Het is deze grasvlakte die ik had afgereden en waarvan ik het maaisel gebruikt heb om te mulchen. Er stonden allerlei onkruiden in bloei in, het gras was lang. Mijn moeder had mij gewaarschuwd voor het eventuele risico, maar omdat het over een bed van asperges ging, leek het mij geen groot risico.
En aanvankelijk was er ook geen probleem. Doorheen de zomer bleef de bodem mooi afgedekt, veel onkruid was er niet. Zelfs in het najaar bleef de opkomst van gras of onkruid achterwege. Dus experiment geslaagd kan je denken. Tot in het voorjaar: overal kwam plots gras op en na enkele weken was er een dikke graszode. Het verwijderen was een hele opgave, met een flink stuk van de vruchtbare aarde. Experiment mislukt.
Is dit erg? Nee. Het levert extra werk op en een pak extra ervaring. Maar problemen naar je groenten of bodem zijn miniem of onbestaande. Zo goed als elke fout die je kan maken met mulchen is omkeerbaar en heeft weinig negatieve invloed op je bodem. Sterk, verkeerd mulchen zal vaak nog steeds beter zijn voor je bodem dan niet mulchen.
Schrik om gras te gebruiken
Zo is er een grote angst om met gras te mulchen. Een te dikke laag levert een stinkende, slijmerige substantie op die de bodem afsluit en niet verteert. Het gras is aan het rotten en wordt niet of nauwelijks omgezet door het bodemleven. Hoe dik je laag kan zijn voor je problemen krijgt kan je echter maar op een manier uitzoeken: door het te proberen. Ik stel voor dat je begint met een laag van zo’n drie à vier centimeter en goed in het oog houdt wat er gebeurt. Kijk na enkele dagen, doe de mulchlaag open, kijk, ruik, voel. Het mag niet stinken, slijmerig of warm zijn. Is het geen van de drie, dan kan je volgende keer dezelfde dikte aanhouden of er een beetje meer opleggen en het proces herhalen.
Is het gras wel aan het rotten, dan is de laag te dik en haal je een deel ervan af. Als je het niet vertrouwt, haal je zelfs alles eraf en begin je opnieuw. Het is ook nog maar eens een oproep en een voorbeeld van het belang om klein te beginnen. Of toch zeker klein te experimenteren. Zoek je op een klein stuk uit hoe dik je grasmaaisellaag mag zijn, is een fout snel hersteld. Doe je dat over je volledige tuin, dan heb je veel werk om het recht te zetten.
Enkele voorbeelden in de praktijk
De diktes die wij gebruiken zijn niet zomaar overal toepasbaar en hangen samen met de ontwikkeling van onze bodem, het gebruikte materiaal en de mate van versnippering. Maar het kan wel dienen als leidraad en voorbeeld zodat je een idee hebt in welke orde van grootte je moet denken.
- Stro: 20-25 cm na goed open schudden van het stro. Daarna zal dit snel inzakken tot een 15 cm.
- Blad (versnipperd): 6-7 cm
- Gras (grof maaisel): 5 cm
- Smeerwortelblad: 15 cm
- Houtsnippers: 6 cm
- Mengeling oogstresten (tomatenloof, courgetteblad, pompoenblad …) : 10 cm
- Resten van staakbonen: in stukken doen en bedekken met ander materiaal, zo kom je uit op een dikke laag, rond de 12-15 cm
- Onkruid (zonder wortel, bloem of zaad): 4-5 cm
- Haagsnoeisel: 8-10 cm
Welke diktes in combinatie met welk materiaal gebruik jij? En wat is je ervaring hierbij?
Lodewijk Van Dyck says
Ik gebruik nu grasmaaisel nu is dit wel met veel zaad van ‘maai mei niet’ in de herfst verzamel ik bladeren. Ik heb wel geen versnipperaar want geen elektriciteit in het moestuin perceel. Moet eens testen met de grasmaaier. Er zitten wel veel zaden in de grond door jaren verwaarlozing van de vorige gebruiker.
Bertus says
Wanneer je het eerst laat drogen er hooi van maakt, dan heb je dat probleem niet
Bertus says
Wanneer je het gras eerst droogt, er hooi van maakt, da heb je het probleem niet.
David Cheyns says
In mijn ervaring heb je het probleem van opkomend gras juist wel met hooi.
Bertus says
Hangt er vanaf wanneer je het maait. Je moet het niet in zaad laten komen.
Daniël Maegh says
Mulschen met gehakseld hout is goed als het niet ondergewerkt wordt, hebben jullie gezegd. Ik denk dat het wel klopt, maar bv. waar aardappelen komen is het wel moeilijker om bij het uitdoen daarvan het moeilijker is om de zaken niet te vermengen. Op andere bedden denk ik (mij gedacht) dat men eerst 1 of 2 jaar bodembedekking legt(gehakseld hout) dat de onderste laag al meer verteerd is, en dan pas groenten er op plant. Ook daarna er elk jaar nieuw gehakseld hout bij op leggen! Anders trekt het hout toch nog altijd stikstof uit de grond, als men dan in die grond plant hebben de planten toch een gebrek aan bepaalde voedingstoffen!
Bertus says
Bij aardappelen schuif je de takkensnippers opzij, aardappel op de grond leggen, schep compost erop en weer afdekken met takkensnippers.
Bij het rooien hoef je de grond nauwelijks te verstoren.
Dit doe ik al meerdere jaren met goed resultaat.
Marc Dufraing says
ik mulch met van alles – veel met grasmaaisel – met gehakselde bladeren (met de grasmaaier) maar ook met gedroogd gras (hooi dat ik zelf maai en laat drogen in de loop van het jaar en opstapel) Ik ben nu wel van plan om een hooiopper (zoals vroeger – geraamte van hout en dan het gedroogd gras erop stapelen)
Als het een winter gelegen heeft gebeurt het wel dat in het voorjaar op het hooi zelf gras uitschiet maar dat staat dan niet op de moestuin zelf maar wel op het hooi. Het is dan niet moeilijk om het verwijderen.
als een bed eraan toe is om te zaaien/planten wordt het overtollige materiaal op de composthoop gegooid.
Herman Van Vaerenbergh says
over grasmaaisel wel dit : tot voor enkele jaren gooide ik mijn grasmaaisel in de kompostbak maar op zekere morgen om 06.00 uur stond mijn buur heftig te bellen.
het staat daar achter in je tuin te branden. ik kijken en inderdaad kompostbak enkele struiken en de stapel brandhout stond in vlammen. Toch maar uitkijken met grasafval want er was zelfontbranding ontstaan. Brandweer is er aan te pas gekomen en een aanzienlijk deel van mijn brandhout, kompostbak uit geresikleerd materiaal, enkele fruitstruiken en drie tegen kompostbak leunende tuinstoelen zijn in de vlammen opgegaan. Gelukkig is het daarbij gebleven.
Johanna Dessein says
Ik maai het gras ongeveer 1x per week en leg dit op een hoop. Dagelijks wel ik er met mijn handen in zodat het niet broeit. Dat leg ik op mijn zaaibedden in een fijn laagje 1 à 2 cm. Tussen de rijen leg ik gehakselde wilgentakken. Langs de gesnoeide hagen laten we het bladsnoeisel liggen.
Mvg Johanna
Jeroen says
Dank voor deze ervarings info!
Agnes Van de Vyver says
Wat ik me afvraag :
Zou blad van rabarbar en kolen ook geschikt zijn?
Ik ga het proberen!
Frank Anrijs says
Wij mulchen hier al jaren mee, zeker doen! Maar maak het voldoende klein anders levert het problemen op.
Mieke says
Dag Frank en jullie allen ,
Ik vraag mij af waarom je met smeerwortelblad 15cm mag mulchen ?
En ja mijn nieuwe plantjes doen het goed ! zo’n mooie bloemmetjes !
Grasmaaisel leg ik in de serre … droogt direct en als de zon schijnt ook buiten tussen de rijtjes groenten…. dun laagje !!!
thanks
Frank Anrijs says
Smeerwortelbald krimpt heel snel, zeker in de zomer. Indien je te dun mulcht, dan krijg je na enkele dagen al gaten in je mulch. Met een dikte van zo’n 15 cm heb je na enkele dagen ook nog maar een 3-4 cm over, maar wel een gesloten laag.
Simonne Vercammen says
Ik mulch in de herfst en winter veel met bladeren, minstens 10 cm. Wat niet verteerd is blijft liggen, overtollige in de compostbak. Ik maak geultjes om te zaaien of planten. Nu mulch ik met gras: elke week een dun laagje erbij, wat tegen de volgende week uitgedroogd is, zodat er weer een dun laagje van enkele cm erbij kan. Uiteindelijk wordt de mulchlaag zo gemakkelijk 10 cm. Het krioelt van bodemleven, zowel in droge zomer als koude winter, ook in de bovenste lagen. De grond droogt nooit uit, planten water geven doe ik nooit. Ik moestuinier in verhoogd bakken (Hügelkultur). Ook de tomaten in de serre krijgen geen water. Ze zoeken het zelf in de grond. Werkt perfect. Ook alle randen, bv tegen de draad waar de druiven tegen staan, worden met gras gemulcht, zodat ik nooit last heb van onkruiden of grasgroei in de randen.
Hilde Tampère says
Beste Simonne,
ik doe het ongeveer als jij, er is opvallend meer bodemleven, maar helaas heel veel last van slakken…Bijna alles wat ik zaai en plant wordt aangetast en sterft af en dat is behoorlijk frustrerend….Er zitten veel vogels en ook egels, maar de slakken houden de overhand….de ultieme tip heb jij waarschijnlijk ook niet….?
Ik wens je alvast veel tuinplezier.
Hilde
Sam Joia says
Ik mulch met uitgewerkt substraat van de oesterzwammen kweker. Heb een paar keren oesterzwammen geoogst. Heerlijk.
Ik maak kleine inkepingen om te beplanten. Bodemleven is rijk, aarde vochtig. De plantjes groeien in rap tempo.
Sonja says
Dag Frank en iedereen
Welke problemen kan je krijgen met rabarber- en koolblad ? Wanneer zijn bladeren te groot ? Is haagsnoeisel van klimop goed ?
De slakken hebben hier ook al van gastronomische maaltijden genoten …
marion says
ik verzamel in de herfst bladeren en doe die in een bladerkorf (stuk gaas ronddraaien). ik versnipper niet (te ingewikkeld). Nu is het al behoorlijk ingeklonken en volgens mij al wel geschikt als mulch. Omdat het al ingeklonken is hoeft er niet zo’n dikke laag gelegd worden.