Yggdrasil

Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin

  • Winkel
    • Zelfpluktuin
    • Hoevewinkel
    • Webwinkel
      • Webwinkel
    • T-shirt shop
  • Educatie
    • Start Hier!
      • Gratis Nieuwsbrief
        • LedenPagina
      • Gratis webinars
      • Gratis artikels
        • Natuurlijk tuinieren
        • Mulchen
        • Composteren
        • Kleinfruit: Onderhoud, snoeien en verwerken
    • Producten onder €50
      • Rondleidingen
        • Maart
        • Juni
        • Augustus
        • September
      • Boeken
        • Gezonde Voeding Uit De Natuurlijke Moestuin
        • Mulchen in de natuurlijke moestuin
        • Permacultuurprincipes in de natuurlijke moestuin
          • BonusBrochure
          • Persmap
        • Combineren in de natuurlijke moestuin
          • Bonus Video’s
          • Pers Map
        • Zeven stappen naar een natuurlijke moestuin
      • Zelfstudie Cursussen
        • Mulchen
        • Zelfstudiecursus Permacultuur
      • Online Brochures
      • Tutorial Kruidenspiraal
        • Toegang
    • Cursussen
      • Info ZelfstudieCursus ‘Het Groene Fundament’
        • Zelfstudiecursus ‘Het Groene Fundament’
      • Info Online cursus ‘Groenten Kweken’
        • Online Jaarcursus ‘Groenten Kweken’
      • Jaaropleiding Ecologisch Tuinieren en Permacultuur
      • Info Online Jaarcursus ‘Groenten Kweken voor gevorderden’
        • Online Cursus voor Gevorderden
    • Bronnen en hulpmiddelen
  • Blog
  • Word Lid
  • Contact
    • Wie ben ik?
    • Contact
    • Op zoek naar een lesgever?
    • Openingsuren hoevewinkel
  • Login
    • Account
    • Ledenplatform
    • Login
Je bent hier:Home / Algemeen / Een Vergeten Groente: de Aardpeer

Een Vergeten Groente: de Aardpeer

Een Vergeten Groente: de Aardpeer
Een Vergeten Groente: de Aardpeer

De aardpeer, topinambour in het Frans, is familie van de zonnebloem. Zoals de meeste Helianthussoorten komt ook de aardpeer uit Noord- Amerika. Ze komt er voor van Ontario en Saskatoon tot verder zuidwaarts in Georgia, Tennessee en Arkansas.

Ze was basisvoedsel voor de Indianen die ze soms kweekten, alhoewel ze vaker de wortels van wilde planten verzamelden. In het begin van de 17de eeuw werd ze verspreid in Frankrijk, 10 jaar later in Nederland.

Het is een hoge, doorlevende plant met rechte, stevige stengels tot 2 à 3 m hoog. Ze heeft ovale, langwerpige bladeren, bedekt met ruwe haren. Ze bloeit in juli – augustus. De bloemen staan in hoofdjes, zijn geel en vormen geen zaad in ons klimaat.

Aan het eind van de wortels vormen zich de wortelknollen die gegeten worden. Het zijn onregelmatig gevormde, vrij grote en licht bruine of violette knollen met een dunne huid die niet verkurkt.

Vele rassen

Er zijn zo’n 200 verschillende aardperenrassen. Oude rassen zijn vaak heel knobbelig en moeilijk te reinigen. Er bestaat een selectie op de langwerpige vorm ‘Fuseau’. Het is één van de beste oudere rassen. De smaak van de verschillende rassen is bijna dezelfde.

Het is een zeer gemakkelijke plant om te kweken. Ze groeit op vochtige plaatsen in goede grond maar ze stelt weinig eisen. In zware grond zijn ze vaker knobbelig en onregelmatig gevormd. Ze groeit overal waar graan wil groeien. Ze houdt van volle zon maar ze verdraagt ook schaduw. Ze is winterhard. De plant kan dus het hele jaar door in de grond blijven, ook de knollen.

De knollen worden in februari of maart geplant, later planten geeft een lagere opbrengst. Het beste plantgoed weegt ongeveer 50 g. Men plant 10 cm diep op 20 cm van elkaar en 50 cm tussen de rijen. In het voorjaar beginnen de stengels te groeien die tot stevige stengels van 3 m. hoog kunnen uitgroeien.

Als ze op een winderige plaats staan is het goed ze van een steun te voorzien, anders waaien ze om want ze wortelen zeer oppervlakkig. Sommige variëteiten komen tot bloei in de nazomer. De bloemen lijken kleine zonnebloemen.

Oogsten

De knollen beginnen zich te vormen in augustus, maar kunnen best geoogst worden van zodra de vorst het loof heeft doen afsterven of vanaf een maand na de bloei. Pas dan zijn ze volgroeid. Ze kunnen gebruikt worden vanaf november tot en met februari. Ze zijn best na enkele keren vorst omdat door de kou het zetmeel wordt omgezet in suikers en dit geeft ze een betere smaak. Je laat best de knollen in de grond tot gebruik omdat ze niet zo gemakkelijk bewaren na de oogst. In de grond kunnen ze zonder schade de vorst doorstaan en ze worden er zelfs zoeter op. Het is zeer moeilijk om alle knollen te rooien.

Aardpeer wegkrijgen

Je kan de planten laten verdwijnen door ze bij het begin van het seizoen te bleken. Hiervoor zet je een omgedraaide emmer over de plant. De scheuten schieten, bleken en je kan ze als voorjaarsgroente eten. Na het afsnijden kan je ze een tweede maal laten bleken en afsnijden. Daarna is de plant volledig uitgeput.

Na eenmaal bleken en afsnijden, komt de plant gewoon terug.

De plant kan goed als afscherming gebruikt worden maar best op een niet te winderige plaats. Door de sterke groei zorgt de plant voor veel mulchmateriaal en meteen remt ze onkruidgroei af. Het is een goede plant om kweek weg te krijgen, zo schrijft J.H.Duke.

Het blad en de stengels zijn goed veevoer maar ook de knollen. Ze zijn zelfs zeer geliefd bij woelmuizen. Als advies bij aanplant van een jonge boomgaard zegt men dan ook aardperen aan te planten om de woelmuizen weg te houden van de jonge wortels van de fruitbomen.

Voedingsstoffen van de aardpeer

De knol bevat 13-20% koolhydraten (zetmeel) in de vorm van inuline. Dit kan niet afgebroken worden door de maagsappen en beïnvloedt de bloedsuikerspiegel dus niet of nauwelijks. Door koken wordt de inuline omgezet tot fructose, wat een goed zoetmiddel is voor diabetici omdat het zonder de tussenkomst van insuline kan opgenomen worden.

Hij bevat ook een eiwit van zeer goede kwaliteit, o.a. het aminozuur lysine. Als je het eiwit van een kippeëi het getal 100 toekent, krijgt de aardpeer 58, soja 57 en bonen 42.

De aardpeer bevat meer Ca (10mg) en Fe (3,7mg) dan de aardappel maar minder vit.C (4 mg). De wortelknollen slaan geen nitraten op.

In de keuken

In de keuken zijn er vele mogelijkheden. Aardperen (knollen) moet je zo vers mogelijk gebruiken, d.w.z. zo snel mogelijk na de oogst.

Je hoeft ze niet te schillen, wat trouwens een heel moeizaam werk is, monnikenwerk. Je borstelt ze in water schoon met een groenteborstel.

Gebleekte scheuten kunnen rauw of geblancheerd, gemengd in salades. Met mate.. De knollen kunnen rauw, geraspt of in schijfjes in olie gebakken, gekookt, gepureerd, in soep. Gedroogd en vermalen worden ze bij tarwemeel gevoegd om te bakken. Dit verhoogt het eiwitgehalte. De smaak wordt vaak vergeleken met artisjok.

Er is één nadeel: sommige mensen zijn gevoelig voor de reactie van de aardperen in hun darmen en dat laat zich voelen door vele winden.

 

Deze tekst is eerder verschenen in ‘De Sapstroom’, een trimestrieel contactblad van Yggdrasil. Meer informatie vindt u hier: Een didactisch-ecologische ontmoetingsplaats.

 


 

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!

 

Vond je de informatie hierboven interessant? Wil je nog meer leren hierover? Je krijgt via mijn nieuwsbrief snel veel extra informatie over natuurlijk tuinieren. Video’s en uitgebreide artikels helpen om alles duidelijk te maken.

Bovenal is deze nieuwsbrief GRATIS en kan je na enkele keren doorklikken en starten met de eerste video!

Inschrijven

Comments

  1. Pé says

    juni 22, 2013 at 12:14 AM

    Erg interessante groente ! Ik koch onlangs bij een oude boer wat pootgoed maar heb ze niet tijdig geplant. Ze zitten nog steeds in enkele grote kuipen met tuingrond en hebben nu (in de schaduw) stengels van om en bij de 1m. 2 vraagjes: Kunnen ze in kuipen gehouden worden? Wacht ik nu best tot feb./maart om ze uit te planten?

    Beantwoorden
    • Guy says

      juni 22, 2013 at 10:37 PM

      Beste Pé,
      Bijna alles kan je laten groeien, ook in kuipen.
      Ik heb al 7 meter hoge bomen gezien in grote metsers-kuipen.
      Als de pot te klein is/wordt gaat soms ook de groei van de plant achterblijven (natuurlijk afhankelijk van plant tot plant).
      Maar je kan dus gerust kuipen gebruiken. Een extra tip, als je kuip drainage-gaten heeft (aan te raden) probeer hem dan in te graven. Zo gaat je plant in pot ook genieten van het water in de grond. Potten of kuipen boven de grond hebben meer aandacht ivm watergift nodig.

      Beantwoorden
    • Frank Anrijs says

      juli 4, 2013 at 4:55 AM

      Dag Peter,

      een aardpeer is een ijzersterke plant. Wij hebben een grote bloempot staan die vol zit met aardperen, maar ook in volle grond hebben we enkele bedden met deze plant staan.

      Ik zou uw planten dit jaar in de kuipen laten zitten en inderdaad wachten tot in de winter om ze uit te planten in volle grond.

      Groeten,

      Frank

      Beantwoorden
  2. Ivo says

    maart 17, 2015 at 1:04 PM

    Hoe plantgoed te verkrijgen van aardpeer? Of knollen in grond zetten?

    Beantwoorden
    • Frank Anrijs says

      april 21, 2015 at 3:13 PM

      Je kan gewoon knollen uit de winkel in de grond steken. Of een deel van je oogst van vorig jaar bewaren en overhouden om in het voorjaar terug uit te planten.

      Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2025 Yggdrasil BV · BE 0879.821.474
Algemene voorwaarden - Retourbeleid - Privacybeleid

Privacy Beleid

×