Bijna zonder uitzondering kijken verkopers en tuinders je heel vreemd aan als je zegt dat je rechtstreeks in compost zaait en plant.
Volgens wat er overal geschreven en gezegd wordt, is het ook onmogelijk en kan dit simpelweg niet goed lopen. Maar op Yggdrasil doen we het ondertussen al bijna 18 jaar, en de resultaten zijn indrukwekkend.
Toch zit er een stuk waarheid in wat iedereen zegt en moet je rekening houden met enkele zaken als je in een dikke laag compost wilt groenten kweken.
Anders gaan je planten inderdaad verbranden en je zaden niet uitkomen.
Verschillende composteringsfases
Composteren kan eigenlijk opgedeeld worden in 4 fasen. De meeste handboeken maken er 3 fasen van, maar ik vind dat er meestal een belangrijke, zo niet dé belangrijkste, fase wordt uitgelaten.
De 4 verschillende fases:
- Opstartfase
- Broeifase
- Afkoelingsfase
- Rijpingsfase
Als u compost aankoopt, wordt deze meestal afgeleverd terwijl hij nog in de 3de fase zit. Hij heeft nog warm tot heet en is nog niet helemaal uitgewerkt.
Afkoelingsfase
Nadat al het gemakkelijk te verteren materiaal is omgezet door de micro-organismen, wordt de activiteit minder en koelt de hoop af tot de omgevingstemperatuur.
Na deze fase zijn de verschillende oorspronkelijke bestanddelen van de composthoop niet meer herkenbaar, en soms wordt dit al compost genoemd. Om echter over goede, afgewerkte compost te spreken is er nog een fase nodig.
Rijpingsfase
Deze laatste fase is een combinatie van mineralisatie en humificatie. De overgebleven materialen worden via complexe processen omgezet tot humus. Het eindproduct van de composthoop is dus een stabiel product, rijk aan humus en mineralen.
Zolang uw compost zich niet in deze fase bevindt, gaan uw planten last hebben van het omzettingsproces en groeiproblemen vertonen. Zaden gaan niet of slecht kiemen.
Het is heel belangrijk om compost pas te gebruiken als hij voldoende gerust heeft. Laat hem na levering niet op een hoop liggen, maar voer hem al open op je bedden. Doordat er dan slechts een laag van enkele tot 15 cm compost ligt, gaat hij veel sneller afkoelen en daarna overgaan naar de rijpingsfase.
Het aanbrengen van de compost doe je best in de winter, zodat je bedden zeker perfect in orde zijn wanneer je in het voorjaar begint te planten en te zaaien.
Het is niet mogelijk om een exacte tijd te plakken op de duur van deze afkoelingsfase, omdat dit van heel veel verschillende factoren afhangt.
Testen!
Als je twijfelt of jouw compost al klaar is om in te planten, kan je altijd een snelle test uitvoeren. Vul een bakje met deze compost en zaai er tuinkers of radijsjes in. Deze plantjes kiemen zeer snel.
Geef water en zet het op een warme plaats (in huis, je serre, …). Al heel snel zou je de eerste kiempjes moeten zien verschijnen. Kiemt het zaad goed en volledig, dan is de compost klaar.
Heb je een zeer magere opkomst, of gaan de kiempjes kort na opkomen kapot, dan is de compost nog niet in orde. Je moet dan nog even wachten tot je compost van fase 3 naar fase 4 overgaat.
Het is perfect mogelijk maar …
Het is dus perfect mogelijk om in een dikke laag compost groenten kweken, het gaat zelfs zeer goed, maar …
Je moet zeker kwaliteitscompost nemen en deze moet voldoende uitgewerkt zijn! Probeer je bedden goed op voorhand aan te leggen en test desnoods je compost een tijdje voordat je volop begint te planten en zaaien.
Zo kan ook jij iedereen verbaasd laten staan van je groentetuin waar alles in de pure compost wordt gezaaid en geplant :-).
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Als ik ga mulchen met afgesneden gras , moet ik dan nauwkeurig kijken op er geen (al dan niet rijp) zaad op zit om te voorkomen dat ik ongewild gras zaai tussen mijn groenten of is dit irrelevant?
Ik kijk daar een beetje naar maar niet overdreven veel.
Zo hebben wij verschillende wilgen staan in onze tuin en deze zijn hun zaad de laatste weken aan het verspreiden.
Op sommige plekken onder deze bomen was het zo wit alsof het gesneeuwd had. Het gras dat ik hier gemaaid heb, heb ik bij de kippen gekapt want het zat werkelijk boemvol zaad van wilgen. Dat is mij iets te veel om op de bedden te doen.
Ook als het gras volop bloeit, dan gaat het naar de composthoop.
Maar over het algemeen, als er hier en daar wat bloeiend gras tussen staat, wat paardenbloemen of wat ander zaad en bloemen, dan kan het gewoon gebruikt worden op je bedden.
Er zal een klein gedeelte kiemen en verder groeien, maar dat is zeer eenvoudig en snel te verwijderen omdat het oppervlakkig groeit in de mulch.
Als je niet zou mulchen zal je bed helemaal vol groeien met onkruid dat niet zo eenvoudig kan verwijdert worden!
Ik heb dit jaar ook geplant in compost ( verhoogde bakken ). Compost in de winter aangebracht. Mijn planten zijn reusachtig gaan groeien, hebben veel blad gemaakt. Goed voor de sla en de kolen. De aardbeien deden het iets minder goed: veel blad en minder vruchten. Lag dat misschien aan de rijke compostlaag?
Dat kan, hangt een beetje af van welke compost je hebt gebruikt. Wij gebruiken groencompost, daar zit niet veel stikstof in en heeft niet zo’n groot effect op de groei.
Dat je aardbeien minder goed waren, kan evengoed aan het gebrek aan zon en de vele regen liggen 🙂 .
Hallo Frank,
Sinds ik gestart ben met een moestuin, inmiddels 6 jaar geleden alweer, houd ik het onkruid gescheiden van het overige “afval” uit de tuin. Zo gaan de bladeren van kolen, stengels van tuinbonen en doperwten/capucijners, doorgeschoten slaplantjes, etc apart op een composthoop en de rest, lees onkruid, gaat in twee compostbakken. 6 jaar terug heeft iemand een keer gezegd, en het klonk wel logisch, ” wat je niet in je tuin wilt hebben, wil je ook niet in je composthoop hebben. Ik laat het compost wat uit deze bakken komen zeker twee jaar langer zitten en gaat dan pas over m’n bedden heen. De reden? Al het zaad wat eventueel tot ontkieming kan komen op mijn bedden.
Sla ik door of heeft die ene man van 6 jaar geleden een puntje?
Groet William
Hallo Frank,
ik ben een beginnend tuinnierster en heb een vraagje over compost en potgrond. Kan je eventueel ook potgrond gebruiken in plaats van compost om je grond te verbeteren? Ik heb nu nog geen compost maar ga mij wel een compostbak aanschaffen voor de volgende jaren zelf compost te kunnen maken. Alvast bedankt voor je antwoord. Vriendelijke groeten Lydia
Hallo Frank,
Ik heb vorig jaar november compost besteld en dit de hele winter in kuubzakken laten rusten. Begin maart heb ik de compost overgedaan in mijn verhoogde bakken en vanaf begin april ben ik begonnen met zaaien. Er komt echter helemaal niets op. Waar kan dit aan liggen?
Groet, Barbara