Yggdrasil

Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin

  • Winkel
    • Webwinkel
    • Hoevewinkel
    • Zelfpluktuin
  • Educatie
    • Start Hier!
      • Gratis Nieuwsbrief
        • LedenPagina
      • Gratis webinars
      • Gratis artikels
        • Natuurlijk tuinieren
        • Mulchen
        • Composteren
        • Kleinfruit: Onderhoud, snoeien en verwerken
    • Korte Activiteit
      • Workshop: Werken met de Zeis
      • Rondleidingen
        • Augustus
        • Oktober VM
        • Oktober NM
        • Maart
        • Juni
    • Lange Activiteit
      • Zelfstudie Cursussen
        • Mulchen
        • Zelfstudiecursus Permacultuur
      • Online Jaarcursus ‘Groenten Kweken’ (VOLZET)
        • Online gedeelte Jaarcursus 2020-2021
        • Online gedeelte Jaarcursus 2019-2020
      • Online Cursus voor Gevorderden 2021-2022
    • Op zoek naar een lesgever?
    • Bronnen en hulpmiddelen
  • Blog
  • Verkoop
    • Kruidenverkoopdag
    • Leren via video
      • Video Platform
    • Online Brochures
    • Boeken
      • Voorverkoop: Boek ‘Mulchen in de natuurlijke moestuin’
      • Zeven stappen naar een natuurlijke moestuin
      • Combineren in de natuurlijke moestuin
        • Bonus Video’s
        • Pers Map
      • Permacultuurprincipes in de natuurlijke moestuin
        • BonusBrochure
        • Persmap
    • Tutorial Kruidenspiraal
      • Toegang
    • Zaad- en plantgoed bestellijst Yggdrasil
  • Contact
    • Wie ben ik?
    • Contact
    • Openingsuren hoevewinkel
  • Login
    • Profile
    • Login
You are here: Home / Algemeen / Hoe komt de herfstverkleuring tot stand?

Hoe komt de herfstverkleuring tot stand?

oktober 14, 2012 door Frank Anrijs 4 Comments

Hoe komt de herfstverkleuring tot stand?
Hoe komt de herfstverkleuring tot stand?

Jarenlang hebben wetenschappers onderzoek gedaan om de processen die instaan voor deze herfstverkleuring te begrijpen.

Volledig begrijpen doen ze het nog niet, maar de basisprincipes zijn in kaart gebracht. Er zijn 3 grote factoren die de herfstverkleuring beïnvloeden:

  •  bladpigmenten
  • lengte van de nachten
  • het weer

De timing van de bladval en verkleuring wordt geregeld door de kalender. Hiermee bedoel ik het langer worden van de nachten, wat elk jaar identiek is. Andere factoren zoals temperatuur, regenval, voeding, … hebben slechts een beperkte invloed.

Zodra de dagen korter worden en de nachten langer en kouder, worden de processen in de planten in gang gezet die voor één van de wonderen van de natuur zorgen.

Het is dus niet de temperatuur die ervoor zorgt dat bladeren van kleur veranderen, het is de lengte van de nacht. De temperatuur en de andere factoren hebben voornamelijk een invloed op de intensiteit van de verkleuring.

Vanwaar komen deze kleuren?

Er zijn drie soorten pigmenten die een hoofdrol spelen in de verkleuring van bladeren:

  • Chlorofyl geeft de bladeren hun groene kleur. Chlorofyl is noodzakelijk voor de fotosynthese, de chemische reactie die zonlicht omzet in suikers, in eten voor de plant.
  • Carotenoïden staan in voor de gele, oranje en bruine kleuren. Deze stof vindt je ook in wortels, maïs, bananen, …
  • Anthocyanen geven kleur aan rode appels, aardbeien en frambozen. Maar ook aan bosbessen en pruimen. Ze zitten opgelost in de waterige vloeistof die zich in de bladcellen bevindt. Anthocyanen helpen planten ook beschermen tegen winterse kou.

Zowel chlorofyl als carotenoïden bevinden zich gedurende het volledige groeiseizoen in het chloroplast in de bladcellen. De meeste anthocyanen worden tijdens de herfst geproduceerd onder invloed van fel licht en een overvloed aan suikers in de plantencellen.

Tijdens het groeiseizoen wordt de chlorofyl constant afgebroken en bijgemaakt, wat ervoor zorgt dat het blad mooi groen is.

Wanneer de nachten langer worden, vertraagt de productie van chlorofyl en valt na verloop van tijd zelfs stil. Doordat het afgestorven chlorofyl niet meer vervangen wordt, verdwijnt alle chlorofyl uit de plant.

De carotenoïden en de anthocyanen die wel nog aanwezig zijn in het blad worden zichtbaar en tonen hun kleuren.

Sommige kleuren zijn typisch voor een soort:

  • Eiken kleuren rood, bruin of roodbruin
  • Populier verkleurt goudgeel
  • Kornoelje verkleurt paarsachtig rood
  • Beuken verkleuren lichtbruin
  • Esdoorns verschillen van soort tot soort
  • Bij sommige soorten, zoals een Iep, verschrompelen en vallen de bladeren af en vertonen enkel een neutrale bruine kleur.

Ook het tijdstip van verkleuren is afhankelijk van soort. Sommige soorten verkleuren heel vroeg, andere soorten, zoals een eik, verkleuren pas wanneer sommige bomen al hun bladeren al kwijt zijn.

Wat voor invloed heeft het weer op de herfstkleur?

De hoeveelheid en intensiteit van de herfstverkleuring is afhankelijk van de weersomstandigheden voor en tijdens de afname van het chlorofyl. De temperatuur en vochtigheidsgraad in de bodem zijn de bepalende factoren.

Temperatuur

Een opeenvolging van warme, zonnige dagen en koude nachten (zonder vorst!) leveren de meest spectaculaire herfstverkleuring op.

Door de vele zon worden er nog veel suikers geproduceerd in het blad. De koude nachten en het geleidelijk afsluiten van de sapstroom van en naar het blad zorgt dat deze suikers niet meer afgevoerd worden.

Deze combinatie, veel zon en veel suikers, verhoogt de productie van anthocyanen. Hierdoor wordt het aandeel rood, purper en donkerrood groter in het blad.

Het andere pigment, cartenoïde, is altijd aanwezig in het blad en verhoogt niet tijdens het najaar. De verkleuring naar geel en goud is dus elk jaar ongeveer hetzelfde.

Een warme periode tijdens de herfst verlaagt ook de intensiteit van de kleuren.

Een vorstperiode tijdens het vormen van de herfstkleuren is ronduit rampzalig. Vorst vernietigt de processen die instaan voor het vormen van de anthocyanen. Vorst betekent dus ook een vroegtijdig einde van het kleurrijke blad.

Vochtigheidsgraad van de bodem

De vochtigheidsgraad in de bodem heeft ook een belangrijk effect op de herfstverkleuring. De vochtigheidsgraad verschilt zeer sterk van jaar tot jaar. Een late lente of een extreem droge zomer kan het begin van de bladverkleuring enkele weken opschuiven.

De mooiste intense kleuren in de herfst zijn het resultaat van:

  • een warm, vochtig voorjaar
  • een matige zomer
  • warme, zonnige herfstdagen met koude nachten

Waarom doen planten dit?

Waarom doen zoveel planten al die moeite om een mooie herfstkleur te krijgen? Welk voordeel kan een plant hieruit halen?

De carotenoïden spelen ook een rol in het opvangen van licht en het beschermen van het chlorofyl. Het belang van de anthocyanen is minder duidelijk.

Er wordt vermoed dat het een manier is om te tonen dat de boom gezond is. Hierdoor worden insecten die hun eitjes afleggen voor overwintering afgeschrikt en zoeken ze een andere plant op.

Anthocyanen worden gevormd uit overschotten van suikers, dus een plant die veel suikers kan produceren (= gezond is), produceert veel anthocyanen en heeft heel intense kleuren.

Een andere reden voor de aanwezigheid voor anthocyanen zou de bescherming van de plant zijn in de winter. De anthocyanen zetten licht van de zon om in warmte. Bij bramen kan je bijvoorbeeld goed zien dat de stengels alleen rood worden aan de kant die blootgesteld is aan het licht, de rest blijft groen.

 


Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!

 

Vond je de informatie hierboven interessant? Wil je nog meer leren hierover? Je krijgt via mijn nieuwsbrief snel veel extra informatie over natuurlijk tuinieren. Video’s en uitgebreide artikels helpen om alles duidelijk te maken.

Bovenal is deze nieuwsbrief GRATIS en kan je na enkele keren doorklikken en starten met de eerste video!

Inschrijven

Comments

  1. Judith Postelmans says

    oktober 15, 2012 at 9:45 PM

    Dag Frank,
    Heb je site leren kennen via De Sapstroom van je moeder. Ik ben heel blij te horen dat de winkel terug open gaat en dat de tuin die je ouders zo mooi ontworpen en ontwikkeld hebben weer volop kan bloeien. Ik vind je blog en nieuwsbrieven heel leuk en ook interessant om lezen en wens je heel veel succes met het project Yggdrasil.
    Groetjes ook aan je ouders van Judith
    PS: de kalkoentjes die ik vorige week van bij jullie meenam voelen zich al prima thuis en pikken driftig van de netels en andere kruidjes….

    Beantwoorden
    • Frank Anrijs says

      oktober 15, 2012 at 10:12 PM

      Dag Judith,

      bedankt voor berichtje. Het is een hele uitdaging maar ik ben er vrij zeker van dat het zal lukken. Mijn ouders springen nog een tijdje bij tot alles terug is bijgewerkt.
      Dan kunnen zij van hun welverdiend pensioen genieten 🙂

      groetjes,

      Frank

      Beantwoorden
  2. Guy Barré says

    juni 11, 2013 at 11:08 PM

    Toen ik tuinarchictuur deed liet ik me wijsmaken dat DE beste herfstverkleuring inkwam door inderdaad, zoals hierboven beschreven, een warm najaar met plotse temperatuursdalingen richting 2°, 1° en zeker en vast de 0°.
    Als amateurfotograaf kijk ik ook steeds weer uit naar de herfst. En er zijn inderdaad jaren dat je niet de juiste factoren hebt-onvoldoende koude ‘s nachts- zodat blad eerder normaal bruin verkleurd ipv donkergeel, geel, helderrood, enz…
    De truc is natuurlijk ook op voorhand weten welke bomen welke kleuren zouden moeten geven. Ik hou van helderrood in de herfst en kijk meestal naar moeraseik of amerikaanse eik.
    Maar het is genot, die eerste koude voelen, omschakelen van zomer naar herfst en winter. De buitenwereld die je beleving weer naar binnen duwt.
    I love it

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2022 Yggdrasil · Rainmaker Platform

Privacy Beleid

×
Deze website en tools van derden gebruiken cookies die nodig zijn voor het functioneren en nodig zijn om uw ervaring te verbeteren. Door op de toestemmingsknop te klikken, gaat u ermee akkoord dat de site cookies gebruikt, verzamelt en / of opslaat. Bekijk bij twijfel het volledige privacy beleid: Privacy beleid
Klik op de toestemmingsknop om deze website te bekijken.
Aanvaard cookies
Deny cookies Go Back

Privacybeleid

Van wie is deze webshop?

Deze site is eigendom van Yggdrasil BV.

Zoekopdrachten

Als je gebruikmaakt van de ingebouwde zoekmachine, slaan we het trefwoord op. Deze gegevens zijn niet aan persoonsgegevens gekoppeld en worden uitsluitend gebruikt om de vindbaarheid van informatie eb producten te verbeteren.

Bezoekers

Deze website bevat trackers (‘volgers’). Grote bedrijven zoals Facebook en Google kunnen op veel websites zien dat je die hebt bezocht, maar deze site is enkel met Google Analytics gekoppeld. De koppeling dient enkel om statistische gegevens te verzamelen over het aantal bezoekers, aantal bezochte pagina’s … Dit om de werking van mijn website optimaal te houden zodat u vlot alles vindt wat u zoekt.

Steeds meer browsers, zoals Firefox, Brave en Vivaldi blokkeren deze trackers voor je, maar je kunt ook een add-on installeren. Met Privacy Badger bijvoorbeeld kun je inzicht krijgen in de trackers die websites gebruiken en ze automatisch laten blokkeren.

Als je inlogt op je account wordt er een aantal cookies geplaatst. Deze kun je door een browser add-on zoals Cookie Autodelete laten verwijderen. Het enige nadeel daarvan is dat je steeds opnieuw moet inloggen. Deze kun je gebruiken in combinatie met I don’t care about cookies, omdat de cookies toch gewist worden.

Klanten

Klanten maken een account aan, waarin persoonsgegevens staan: minimaal het e-mailadres. Het is niet verplicht om een adres op te geven, van zodra je echter iets aankoopt dat verzonden moet worden, heb ik deze gegevens echter nodig. Deze worden bewaard in je account, indien gewenst kan je na je levering deze hieruit verwijderen.

Met wie we jouw gegevens delen

De ingevulde persoonsgegevens worden uitsluitend voor het verzenden van de bestelling en mails ivm de bestelling gebruikt. Indien je jezelf inschrijft voor digitale producten (video platform, nieuwsbrief …), ontvang je ook hierover minstens enkele mails.

Daarnaast word je mailadres ook gebruikt voor sporadische mailings waarbij je dan kans krijgt om deel te nemen aan cursussen, workshops, voorverkoop van boeken, zadenverkoop … Deze mails zijn beperkt in aantal.

Bij elke mail die je ontvangt, heb je de mogelijkheid om je onderaan uit te schrijven via enkele muisklikken. Je gegevens blijven nog even bewaard, maar worden niet meer gebruikt voor de zaken waarvoor je bent uitgeschreven.

Deze mails worden via Aweber verstuurd. Zij slaan onder andere je naam, e-mailadres en IP-adres op. Lees hier hun privacyverklaring. Je kunt je op elk moment uitschrijven. Alleen de webmasters hebben toegang tot deze gegevens.

Alle gegevens zijn enkele toegankelijk voor de webmaster. Deze gegevens worden nooit doorverkocht, verspreid of op enige andere manier misbruikt. Je privacy is veilig bij Yggdrasil.

Hoe lang we jouw data bewaren

Geannuleerde en mislukte bestellingen worden niet bewaard. Voltooide bestellingen worden minstens een jaar bewaard.

Je account wordt bewaard zolang je je niet uitschrijft of je gegevens zelf verwijdert.

Hoe we jouw data beveiligen

Uiteraard worden je gegevens over een beveiligde verbinding verzonden. Je gegevens worden op zo min mogelijk plaatsen en zo kort mogelijk bewaard. We gebruiken sterke wachtwoorden en geven zo min mogelijk mensen toegang tot deze website.

Je gegevens laten verwijderen

Als je een account hebt op deze site, kun je verzoeken om een exportbestand van je persoonlijke gegevens die we van je hebben. Je kunt ook verzoeken dat we alle persoonlijke gegevens die we van je hebben verwijderen. Gegevens die we moeten bewaren in verband met administratieve en andere wettelijke verplichtingen kunnen we uiteraard niet verwijderen.

Welke datalek-procedures we geïmplementeerd hebben

Er is sprake van een datalek als er persoonsgegevens in de verkeerde handen vallen. Wij doen er alles aan om dit te voorkomen. Mocht dit toch gebeuren, dan:

  • sluiten wij de webwinkel tot de oorzaak is gevonden en is weggenomen;
  • krijgen de getroffen leden bericht van het datalek via e-mail;
  • maken wij hier binnen 72 uur melding van bij de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA).
Go Back