Yggdrasil

Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin

  • Winkel
    • Zelfpluktuin
    • Hoevewinkel
    • Webwinkel
      • Webwinkel
    • T-shirt shop
  • Educatie
    • Start Hier!
      • Gratis Nieuwsbrief
        • LedenPagina
      • Gratis webinars
      • Gratis artikels
        • Natuurlijk tuinieren
        • Mulchen
        • Composteren
        • Kleinfruit: Onderhoud, snoeien en verwerken
    • Producten onder €50
      • Rondleidingen
        • Maart
        • Juni
        • Augustus
        • September
      • Boeken
        • Gezonde Voeding Uit De Natuurlijke Moestuin
        • Mulchen in de natuurlijke moestuin
        • Permacultuurprincipes in de natuurlijke moestuin
          • BonusBrochure
          • Persmap
        • Combineren in de natuurlijke moestuin
          • Bonus Video’s
          • Pers Map
        • Zeven stappen naar een natuurlijke moestuin
      • Zelfstudie Cursussen
        • Mulchen
        • Zelfstudiecursus Permacultuur
      • Online Brochures
      • Tutorial Kruidenspiraal
        • Toegang
    • Cursussen
      • Info ZelfstudieCursus ‘Het Groene Fundament’
        • Zelfstudiecursus ‘Het Groene Fundament’
      • Info Online cursus ‘Groenten Kweken’
        • Online Jaarcursus ‘Groenten Kweken’
      • Jaaropleiding Ecologisch Tuinieren en Permacultuur
      • Info Online Jaarcursus ‘Groenten Kweken voor gevorderden’
        • Online Cursus voor Gevorderden
    • Bronnen en hulpmiddelen
  • Blog
  • Word Lid
  • Contact
    • Wie ben ik?
    • Contact
    • Op zoek naar een lesgever?
    • Openingsuren hoevewinkel
  • Login
    • Account
    • Ledenplatform
    • Login
Je bent hier:Home / Kruiden / Hondsdraf: Mooi Maar Is het een Zegen of Plaag?

Hondsdraf: Mooi Maar Is het een Zegen of Plaag?

Hondsdraf: Mooi Maar Is het een Zegen of Plaag?

Wellicht ken je hondsdraf wel. Het is een plant die je niet moet kopen, ze is spontaan aanwezig in de tuin. Misschien heb je al meerdere keren de plant verwenst. Ze kruipt immers heel snel door de tuin. Ze heeft zelfs graag een mulchlaag! In de winter groeit ze gewoon verder onder de mulch om in het voorjaar ineens massaal op te duiken. Toch is ze waardevol.

Naam

De oorspronkelijke naam was ‘hedera terrestris’ wat ‘grondklimmer’ wil zeggen, zoals in het Engels ‘ground-ivy’ en in het Frans ‘lierre terrestre’. Linaeus maakte er Glechoma hederacea van. Het tweede deel van de naam ‘hederacea’ verwijst nog naar ‘hedera’ dat klimop betekent.

De Nederlandse naam ‘hondsdraf’ is een ver doorgevoerde verbastering van een oudhoogduits woord ‘gundreba’. Daarin betekent ‘gund’ wonde, vocht, etter en ‘reba’ is rank. Dit betekent dus een plant die over de grond kruipt en zwerende en etterende wonden geneest. Deze naam vertelt ons meteen heel wat over hondsdraf.

Voorkomen

Hondsdraf is een kosmopoliet en komt voor in heel Europa, Noord-Azië, China, Japan en Noord-Amerika. Hondsdraf is zeer algemeen in onze streken in heggen, houtkanten, bossen, bosranden en tuinen. Deze plant vormt hele tapijten op schaduw– en voedselrijke plekken en ze groeit graag onder brandnetels. Ze behoort tot de veertig meest voorkomende plantensoorten in onze vegetaties. Ze groeit immers op zowat alle bodems als er maar voldoende vocht en humus aanwezig is. Wat licht betreft is hondsdraf niet kieskeurig.

Beschrijving

Hondsdraf is een overblijvende plant die bijna het gehele jaar door groen blijft. Ze wortelt ongeveer 20 cm diep. Uit de wortelstok groeien vierkante, harige stengels, kruipende en rechtopstaande. De rechtopstaande stengels zijn bloeistengels die zich oprichten en 15 tot 30 cm hoog kunnen worden. De kruipende stengels blijven zich verder zetten over de grond en aan deze stengels groeit bij elke knoop een bosje wortels.

De bladeren zitten in tegenover elkaar staande paren op een lange steel en zijn grof gekarteld, de onderste zijn niervormig en de bovenste eerder hartvormig. Vaak zijn stengels en bladeren, vooral onderaan, rood-violet getint. De bloei begint in maart en duurt tot juni. De bloemen staan in schijnkransen met maximum zes maar meestal minder per krans. De bloemblaadjes zijn paarsblauw tot lila, uitzonderlijk rood of wit.

Wat het uitzicht betreft, lijken de blaadjes van hondsdraf op die van het maarts viooltje. Maar de bladeren van het maarts viooltje zijn glad en plooien zich in het midden enigszins naar elkaar toe. Bovendien kruipt het maarts viooltje niet rond zoals hondsdraf maar groeit in pollen van waaruit enkele uitlopers vertrekken. Een andere manier om hondsdraf te herkennen is met de hand over de bladeren te strijken. Ogenblikkelijk komt er een aparte geur vrij, het is immers een aromatische plant. De geur verspreidt zich vanuit de klierharen aan de onderzijde van de blaadjes.

Gebruik medicinaal en in de keuken

Hondsdraf heeft heel veel volksnamen wat erop wijst dat de plant veel gebruikt werd. Vroeger werd het kruid algemeen gebruikt als geneeskruid zonder meldingen van vergiftigingen. Er is een hele waslijst van gezondheidsproblemen waarop hondsdraf een heilzame uitwerking heeft. Maar vooral als heelmiddel voor wonden en verzweringen en voor de luchtwegen. Maurice Mességué, een gekende Franse kruidendokter uit de vorige eeuw gebruikte het onder de naam ‘aardveil’ met succes voor zweren, wonden en longaandoeningen.

Je kan het ook, met mate, gebruiken in de keuken. Er zijn voldoende recepten in omloop. Toch is het een kruid dat wettelijk verboden is als voedingsmiddel te verkopen omdat er leverschade kan ontstaan bij te hoge dosis.

Hondsdraf bevat veel vitamine C en heeft een licht bittere, kruidige smaak. Voor gebruik in de keuken neem je best jonge, verse scheuten voor de bloei. Je kan ze fijngehakt in soepen, salades en kruidengerechten doen. Het is bijvoorbeeld een ingrediënt van de Diestse koeken. Samen met enkele hondsdrafbloemetjes kan je er ook kruidenboter mee maken.

Voor men hop gebruikte werd, vooral in Engeland, hondsdraf gebruikt om bier te klaren. Het maakte het bier niet alleen helderder maar ook aromatischer en het verbeterde de houdbaarheid.

In de herfst  groeien er soms harige gezwellen op de bladeren. Deze worden gevormd door galwespen en ze dragen sterk het aroma van hondsdraf. Vroeger werden die gegeten door de Franse boeren.

In de tuin

Hondsdraf wordt gewaardeerd door vele bijen zoals door een aantal solitaire bijen namelijk de andoornbij, de bosmetselbij, de blauwe metselbij, de gewone sachembij, de gouden slakkenhuisbij, de grote wolbij en de kattenkruidbij.

Hondsdraf is onaantrekkelijk voor herbivoren en giftig voor paarden. Ook konijnen eten niet van hondsdraf.  Maar rundvee en schapen eten het graag, zo lees ik.

Besluit

Een plantje dat de moeite waard is om hier en daar toch te laten groeien en rondstruinen in de tuin, hier en daar een mooi tapijtje te laten ontstaan maar behoedzaam mee om te gaan voor inwendig gebruik.

Waar je het laat groeien vormt het een stevige bodembedekking.

 

Foto: Wikimedia Commons


Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!

Vond je de informatie hierboven interessant? Wil je nog meer leren hierover? Je krijgt via mijn nieuwsbrief snel veel extra informatie over natuurlijk tuinieren. Video’s en uitgebreide artikels helpen om alles duidelijk te maken.

Bovenal is deze nieuwsbrief GRATIS en kan je na enkele keren doorklikken en starten met de eerste video!

Inschrijven

Comments

  1. Christine Bonte says

    april 28, 2019 at 11:50 AM

    Aanvulling, ook voor de eerste voorjaarsvlinders is de vroegbloeiende hondsdraf een bron van nectar.

    Beantwoorden
  2. Janneke wagenaar says

    april 28, 2019 at 4:54 PM

    Had net het plantje gepromoot als bijenplant en deze blog vormde een welkome aanvulling.

    Beantwoorden
  3. Eduard says

    april 28, 2019 at 6:02 PM

    Prachtig plantje, heb het zelf wel in de tuin gezet aangezien het een vroege bloeier is en idd een medicinaal kruid, schilders die vroeger met loodverf werkten dronken er een thee van.Voor het duitse reinheidsgebot werd het ook in duitsland al heel lang als bierbitter gebruikt lang voordat de hop werd gebruikt.
    De druïdes gebruikten hondsdraf in hun kransen en vanwege de sterke groei werd het ook in vruchtbaarheids rituelen gebruikt.

    Beantwoorden
    • Loes meijer says

      april 28, 2019 at 10:35 PM

      leuk weer al deze informatie, dank jullie wel!

      Beantwoorden
  4. Loes meijer says

    april 28, 2019 at 10:35 PM

    leuk weer al deze informatie, dank jullie wel!

    Beantwoorden
  5. NANNETTE DAPPER says

    april 2, 2021 at 6:46 PM

    ÓÓK PRIMA te PLANTEN in geveltuintjes, omdat dit een zeer sterke bodembedekker IS.

    Beantwoorden
  6. Letty says

    april 6, 2024 at 8:15 PM

    Ik was op zoek naar de naam van dit schattige plantje, vond het bij mijn buurvrouw. Ik zet ze uit op kale plekjes bij muurtjes waar het welig gaat groeien. Ik ben er blij mee!

    Beantwoorden
  7. ankie de jong says

    augustus 19, 2024 at 10:28 AM

    Nuttig, maar in de moestuin moet je oppassen want het woekert enorm als het de kans krijgt.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2025 Yggdrasil BV · BE 0879.821.474
Algemene voorwaarden - Retourbeleid - Privacybeleid

Privacy Beleid

×