Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin
Mijn slagzin onder Natuurlijke Moestuin is ‘Tuinieren met de natuur mee …’ . Ik heb hier al vaak opmerkingen over gekregen. Allemaal in de trant van:
Als je de natuur laat doen, wordt alles overwoekerd.
Dan kan je niets meer kweken van groenten en kan je evengoed stoppen.
Klopt, maar niet teveel … Want als je onkruid laat staan […] dan overwoekert “de natuur” snel de “tuinbouwcultuur”.
Misschien is het tijd voor wat uitleg over wat ik juist bedoel 🙂 .
Het gekende probleem waar heel veel tuiniers die stoppen met een grondbewerking mee sukkelen: woelmuizen. Ze vreten aan je pastinaken, aardperen en bieten, ze eten het hart uit je andijvie en vreten de wortels van je fruitbomen af.
Je hoort en leest overal over mogelijke oplossingen om deze dieren weg te krijgen, maar welke werken nu en welke niet? Bij Yggdrasil kampen we al jaren met deze ambetanterikken, en ondertussen wordt het probleem steeds kleiner zodat we nu toch enigszins kunnen samenleven. Benieuwd op welke manier wij het probleem hebben aangepakt?
Ik geef een inleidende uitleg en overloop verschillende mogelijke oplossingen in de video hieronder 🙂 . [Read more…]
Ik schrijf regelmatig over mulchen in de tuin, en houtsnippers komen dan vaak ter sprake. In de winter zetten wij elk jaar een stuk van onze houtkanten terug. Het hout dat hieruit komt wordt gekliefd en gedroogd om te dienen als brandhout voor de speksteenkachel. De dunnere takken worden versnipperd, waardoor wij verschillende bergen snippers hebben liggen om in de winter flinke stukken van onze tuin te bedekken.
Houtsnippers vind ik een ideaal materiaal door de vele voordelen die je hiervan krijgt. Maar kan je ook houtschors gebruiken hiervoor? Houtschors kan je in zakken kopen in een tuincentrum of in bulk bij tuinaanleggers of gespecialiseerde bedrijven. En heeft houtschors dezelfde voordelen als houtsnippers?
Mulchen is essentieel voor een goede bodem. Daar zijn steeds meer mensen ondertussen al wel van overtuigd. Het hele jaar door mulchen is het beste, maar dat vraagt wel veel mulchmateriaal. Om al dit mulchmateriaal in eigen tuin te laten groeien en te oogsten heb je enkele jaren van planning en werken nodig, en ook dat komt meestal wel goed.
Maar dan blijven er vragen opkomen zoals: Wanneer mulch ik? Moet de bodem niet vrij zijn in het voorjaar? Hoe mulch ik bij jonge plantjes? …
Het is in het najaar dikwijls nogal een rommeltje in de tuin: de meeste zaken zijn geoogst: door de combinatie vakantie/mooi weer/veel oogstwerk wil het onkruid wieden wel eens achterwege blijven. Het resultaat is dat snelgroeiende onkruiden zoals kleefkruid, zevenblad, akkerwinde, distels, brandnetels of grassen snel een plekje inpalmen en/of lustig zaad rondzwieren. Dit allemaal opkuisen in het najaar is altijd de beste optie, maar de beschikbare tijd moet verdeeld worden over werk, gezin, vrije tijd, tuin … En wanneer de dagen korten en het weer slechter wordt, is het niet zo’n aanlokkelijk idee.
Daarom is het altijd leuk om de winter te zien arriveren. Veel onkruiden kruipen terug in de grond en de tuin is ineens weer grotendeels opgeruimd. Tot het voorjaar aanbreekt … Dan zie je overal weer onkruiden opduiken en zakt de moed je in de schoenen. Distels, zevenblad, brandnetels en kleefkruid zijn er vroeg bij, grassen blijven altijd staan en akkerwinde komt pas je humeur verpesten wanneer de lente al goed bezig is. Allemaal betekenen ze echter veel en moeilijk wiedwerk. Zouden hier geen eenvoudige oplossingen voor zijn?
Het voorjaar nadert snel, al lijkt het de komende dagen wel wat verder weg door de koude nachten en de kille wind overdag. Tuiniers staan te trappelen om te beginnen met planten en zaaien. maar heel belangrijk hierbij is de temperatuur van de bodem. Is deze te laag, dan blijft het zaad liggen en is de kans groot dat het wegrot of wordt opgegeten voor het gekiemd is. Door de nachtvorst van afgelopen week en komende dagen is de grond nog zeer koud, dit merk je direct wanneer je je handen eens in de grond steekt.
Kan je iets doen om de bodem sneller te laten opwarmen? Als je mulch gebruikt, dan wordt vaak geadviseerd om deze weg te halen zodat de bodem vrij is om op te warmen. Maar is dit wel slim en noodzakelijk? Want het is behoorlijk wat werk …
Compost is een essentieel onderdeel voor de opbouw van een natuurlijke moestuin. Het ent je bodem met organismen die je bodem stilaan verbeteren en het is ineens ook voedsel voor dit bodemleven. Maar hoeveel compost mag je geven? Wanneer stop je? Welke compost gebruik je best? En is het niet te veel voor sommige soorten groenten? Mag je in compost zaaien en planten?
Vele vragen over compost duikelen het hele jaar door mijn mailbox binnen, tijd om er enkele te beantwoorden! [Read more…]
Verschillende jaren geleden, in de beginperiode van mijn carrière bij Yggdrasil, heb ik een experiment opgezet. Toen begonnen we volop met mulchen, maar onze randen voorzagen nog niet voldoende materiaal. Ook onze manier van kijken en denken was nog niet aangepast aan de plots verhoogde vraag naar verse mulch. In de zoektocht naar mulch was een denkpiste het inzaaien van klaver waarin dan groenten gekweekt worden.
Ik heb de beginperiode beschreven op mijn blog maar over de resultaten en het eventuele succes heb ik nooit geschreven. De reden hiervoor is, denk ik, dat het experiment geleidelijk is afgevoerd en daar zijn verschillende redenen voor. Maar onlangs vroeg iemand via mail wat de resultaten van dit experiment nu eigenlijk zijn. Daarom dit artikel: een overzicht en mijn idee over het toepassen van dit systeem in je natuurlijke tuin.
De eerste vorst is gepasseerd, de bomen en struiken laten massaal hun blad vallen en de bodem wordt mooi afgedekt. Elk jaar valt er zo een hele hoop organisch materiaal op de bodem (en niet alleen in de herfst) en toch verdwijnt dit allemaal. Het is niet dat je in een bos over een pak bladeren van drie meter diep moet wandelen en dat de bomen tot hun oksels in het blad staan. Hoe komt dit? Waar gaat dat blad en ander afgestorven materiaal naartoe?
Er zijn vele organismen die hier een rol in spelen, maar de voornaamste is toch de regenworm. Een oeroud dier dat over de hele wereld in vochtige en voldoende warme gronden voorkomt. Er zijn vele soorten, zelfs soorten die altijd bovengronds leven waarvan de jongen eerst nog in de bomen leven! Toch is er zeer weinig bekend over deze dieren, zo weinig zelfs dat er volgens wetenschappers soorten aan het uitsterven zijn die ze nog nooit gezien hebben.
Bij Yggdrasil hebben we een specifieke manier van werken. We hebben een systeem, een reeks van handelingen en maatregelen die ervoor zorgen dat we groenten en fruit kweken met minder moeite en zonder sproei- en meststoffen. Naar waterhuishouding toe zitten er ook een heel pakket maatregelen in zodat je in principe niet moet water geven in een natuurlijke moestuin. Dat is natuurlijk een proces en heeft tijd nodig om te ontwikkelen en op te bouwen, maar na enkele jaren ben je toch al een heel eind op weg.
Er zijn vele verschillende maatregelen die je kan nemen, het is niet zo dat ik kan zeggen van doe dit en dat en heel je bodem is op orde en houdt zeer goed water vast. Zo simpel is het niet! In een natuurlijke tuin grijpt alles in op elkaar. Hierdoor lijkt het soms alsof iets wat je doet niet veel verschil maakt, maar het resultaat komt vaak pas na enkele jaren.
Hieronder geef ik een overzicht van de meeste technieken, handelingen en maatregelen die we genomen hebben om onze tuin water-onafhankelijk te maken.