[mashshare]
In mijn opleiding Tuinbouw had ik een uitgebreid pakket theorie over plagen en mogelijke bestrijdingsmiddelen. Zelfs het korte onderdeeltje biologische landbouw bevatte uitleg over de toegelaten biologische bestrijdingsmiddelen.
Voor mijn eindwerk ben ik enkele maanden bij een onderzoekscentrum voor biologische landbouw gaan werken en ook daar stonden bestrijding en plagen op het voorplan. Onze manier van denken en werken in de landbouw is nauw verweven met bestrijden en spuiten. Het is blijkbaar bij velen de eerste reflex: wat kan ik spuiten tegen een plaag?
Kijk maar in handboeken over tuinieren: overal zal je een uitgebreid hoofdstuk vinden over plagen en de mogelijke bestrijdingsmiddelen. Ik heb er in mijn boek 1 pagina aan gewijd 🙂 . Maar ook bij permacultuur en natuurlijk tuinieren wordt er door velen automatisch verondersteld dat je iets moet spuiten tegen plagen, maar dan uiteraard natuurlijke middelen.
Zijn natuurlijke middelen beter?
Nee.
Dat klinkt misschien nogal ongeloofwaardig en het is ook wat ongenuanceerd, maar je moet beseffen dat je met aftreksels vaak meer kwaad doet dan je met het spuiten van een middel uit het tuincentrum doet. In de gangbare gifwereld is men steeds betere middelen gaan ontwikkelen die steeds specifieker werken. Breedwerkende middelen, middelen die alles doden wat ze tegenkomen, bestaan bijna niet meer. Wanneer je nu dus iets spuit tegen luizen, is de kans groot dat je iets hebt dat enkel luizen doodt en geen lieveheersbeestjes of bijen.
Wanneer je nu een aftreksel gaat maken van bv. de tabaksplant, dan heb je iets dat je kan spuiten op je planten en waar je de luizen mee gaat afdoden. Maar terzelfdertijd zal je ook de aanwezige mieren, lieveheersbeestjes en alle andere organismen die op en onder de plant aanwezig zijn doden. Want van dit middel loopt er ongetwijfeld ook wat langs de plant naar beneden in de bodem waar het ook weer desastreuze gevolgen heeft.
Een voorstander van bestrijdingsmiddelen, welke dan ook, ben ik dus niet 🙂 .
Verkeerde vraag
Eigenlijk zit je in een verkeerd denkkader wanneer je de vraag stelt naar (natuurlijke) bestrijdingsmiddelen. Want je zou jezelf moeten afvragen wat de oorzaak is van die luizen, slakken, rupsen of colorado-kevers. Waarom komen ze in jouw tuin? Wat doen ze op jouw groenten?
Zou het kunnen dat je bodemstructuur niet echt op orde is?
Zou het kunnen dat je planten niet voldoende mineralen hebben?
Zou het kunnen dat je nog geen evenwicht hebt in je tuin?
…
Je moet zoeken naar de achterliggende oorzaken van deze plagen, want waarom ze op je planten zitten is duidelijk: je planten zijn verzwakt of er zijn niet voldoende natuurlijke vijanden.
Meer redenen zijn er niet.
Maar oorzaken voor verzwakte planten en onvoldoende natuurlijke vijanden zijn er wel in overvloed.
Geduld
Wanneer je de oorzaken gaat aanpakken, zal je merken dat je problemen niet op 1-2-3 zijn opgelost. Je kan de wereld niet veranderen in 1 dag, en dat lukt ook niet in je eigen tuin. Maar door je bodem dagelijks te verbeteren, door extra mineralen toe te voegen, door te mulchen en je bodemleven te beschermen, door randen aan te leggen en natuurlijke vijanden aan te trekken zal je alles stilaan naar een hoger niveau tillen.
En eens je dit niveau bereikt, zal je het heel goed merken: geen last meer van slakken, luizenplagen die vanzelf verdwijnen, groenten die plaagvrij van zaailing tot op je bord komen 🙂 . Het lijkt misschien ongeloofwaardig, maar je kan het met eigen ogen ervaren. Als je maar voldoende geduld aan de dag legt en continu werkt aan het verbeteren van je bodem en het huisvesten van natuurlijke vijanden.
Dat zijn de enige ‘natuurlijke bestrijdingsmiddelen’ die echt helpen en van je tuin een klein paradijs maken!
Reset
Een groot nadeel van een natuurlijk bestrijdingsmiddel is dat het absoluut niet selectief is, dat heb ik al aangehaald. Het vernietigt alle aanwezige natuurlijke vijanden en gaat dus telkens het natuurlijk evenwicht dat opgebouwd is onderuithalen.
In een natuurlijke moestuin probeer je niet alles zelf te doen en laat je zoveel mogelijk uitvoeren door de natuur, door allerlei organismen. Elke keer als je zo desastreus gaat ingrijpen met een ‘natuurlijk’ bestrijdingsmiddel, ga je de natuur in je moestuin resetten en kan de opbouw van natuurlijke vijanden terug opnieuw van nul beginnen.
En elke keer opnieuw zet je moestuin een stapje terug en sta je weer in het begin. En uiteraard blijf je dan problemen hebben met luizen, met slakken en met rupsen. En wanneer je in die gedachtegang blijft van bestrijden, blijf je ingrijpen en blijf je in de opstartfase zitten met je moestuin.
Deze opbouw van een natuurlijk evenwicht is een fase waardoor je heen moet, reken op een 3-4 jaar waarin nog niet alles loopt zoals je wilt. Maar als je doorbijt dan wordt je hiervoor dik beloond in de vele jaren dat je hierna nog gaat tuinieren.
Stel je voor: tuinieren zonder schade door slakken, rupsen en luizen!
Dat is toch een mooi vooruitzicht 🙂
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Ik ben afgelopen jaar begonnen met moestuinieren op een volkstuin complex. Ik heb niets gedaan aan bestrijding en het is me reuze mee gevallen wat ik heb moeten delen met rupsen, slakken etc. Misschien komt dat ook omdat ik een stuk heb dat de afgelopen jaren behoorlijk verwaarloost is geweest, en dus ook niet op een onnatuurlijke manier bewerkt. Nu wil ik volgend jaar aardappelen gaan verbouwen. Bij mijn collega tuiniers heb ik enorme hoeveelheden colorado kevers gezien en iedereen zegt zonder spuiten ga je het niet redden. Echter spuiten is en blijft een taboe. Heb jij tips?
Ja Frank, dat kan ik alleen maar bevestigen. Heb al een commentaar op de FB zijde geschreven. Ik heb ieder jaar rond deze tijd op mijn beuken in de bladeren galmuggen.Mijn zus zegde mij, ge moet die bomen spuiten. Ik heb haar gezegd:” ik spuit toch geen 2o meter hoge beuken. Wat gebeurt er met die galmuggen (Gallmücke )(geen galwespen), wel als die eruit komen zouden die op de grond vallen. Dat is dan eten voor mijn vogels. Want vanaf 4 uur morgens en wanneer er geen honden erin rondlopen, zijn mijn vogeltjes op zoek naar lekkere kleine diertjes.Dus waarom zou ik hier gif strooien.En eekhoorntjes. En:ik woon in een GROENE ZONE,NATUURGESCHUTTE OMGEVING waar ook koeien en andere dieren rondlopen, zoals vele kleine spinnen. Voor de rondvliegende insecten zijn ‘s avonds de vledermuizen-bij mij 3 die ik regelmatig zie-aan het werk. Dus geen gif en geen gosting hier natuurlijke bestrijdingsmiddelen te koken. Ik wacht alleen op meer bijen,hommels,wespen en ook onzelieveheerbeestjes en een beetje meer vlinders.Fijne zondag nog Frank en familie.
Beste Frank,
Een vraagje:
Met een collega-tuinder in Den Brukel in Geel, had ik enkele weken geleden een gesprek over witte vlieg op boerenkool. De brave man beweerde dat elke tuinder in het Volkstuincomplex zou moeten spuiten om de witte vlieg ter plekke uit te roeien. Enige tijd daarvoor hadden wij (mijn buurvrouw en ik) o.a. boerenkool geplant. Na enkele dagen zat daar de witvlieg op. Jammer! Na het weekend kwamen wij terug in ons tuintje en wat bleek: de meeste van die vliegjes waren verdwenen. Zou het kunnen, dat door het mulchen en bijgevolg de aanwezigheid van veel spinnen, ervoor gezorgd hebben dat deze witte vlieg sterk verminderd werd?
Bedankt Frank voor antwoordje,
Ria.
Spinnen zijn een natuurlijke vijand van witvlieg, maar ook sluipwespen en vele andere dieren parasiteren en eten witte vlieg.
Het mulchen zal dus zeker helpen, samen met een betere bodem, sterkere planten, een omgeving waar natuurlijke vijanden welkom zijn … Het is volgens mij de combinatie van vele factoren die het plagen zoals de witte vlieg moeilijk maakt en waarin spinnen zeker hun belang hebben.
Ook wij hebben soms witvlieg en luizen, maar idd meestal tijdelijk en in lage hoeveelheden.