Ik vind mulchen in de tuin erg belangrijk en het is iets waar ik graag over praat en schrijf. Maar er is één onderwerp waar je me nooit over zult horen praten: het zaaien of gebruik van groenbemesters. Waarom niet? Dat zal ik uitgebreid bespreken in deze podcast.

Veel voordelen

Natuurlijk hebben groenbemesters veel voordelen. Ze beschermen de bodem tegen onkruid, bedekken de bodem en verminderen onkruidgroei. Ze beschermen de bodem tegen zware regen en erosie. Ze beschermen tegen koude temperaturen in de winter en leggen stikstof vast in de bodem. Het onderwerken van deze gewassen of mulchen voegt organisch materiaal toe aan de bodem. Er zijn dus zeker voordelen aan het gebruik van groenbemesters, maar toch ben ik er absoluut geen voorstander van. Laat me uitleggen waarom dat zo is en waarom het misschien logisch klinkt dat ik ze niet gebruik.

Geen onkruid

Een belangrijke reden om groenbemesters te gebruiken is het voorkomen van onkruidgroei. Door een plek in het najaar of de late zomer in te zaaien met groenbemesters, blijft de bodem bedekt en groeit er geen ander onkruid. Dit is natuurlijk goed, maar ik geloof dat mulchen nog beter werkt. Mulchen sluit de bodem 100% af van onkruidgroei en vermindert de druk van onkruid. Als er toch onkruid door de mulchlaag komt, is het veel gemakkelijker te verwijderen. Als je groenbemesters zaait en ze komen op een verkeerd moment uit, bijvoorbeeld wanneer het koud weer is, is er een grote kans dat er onkruid meekomt. Het is moeilijk om onkruid tussen groenbemesters te verwijderen en ze kunnen zaad verspreiden op de bodem. Mulch is dus een betere optie om onkruid te voorkomen in de tuin.

Uitspoelen van voedingsstoffen

Een andere reden om groenbemesters te gebruiken is dat ze de bodem vastleggen en uitspoeling van voedingsstoffen verminderen. Het bodemleven blijft ook in de herfst en winter actief, zij het op een lager niveau. Dit bodemleven blijft organisch materiaal afbreken en voedingsstoffen vrijgeven. Maar als de bodem kaal is, spoelen veel voedingsstoffen weg. In plaats van groenbemesters te zaaien, hebben wij een betere oplossing. We hebben het hele jaar door verschillende soorten groenten in onze tuin staan. We gebruiken geen blokken van één gewas, maar verspreiden de groenten over de hele tuin. Op deze manier nemen de planten voedingsstoffen op en vervangen ze de functie van groenbemesters. We hebben ook altijd overblijvende planten, zoals kruiden, die de voedingsstoffen blijven gebruiken en niet afsterven. Op deze manier vervullen de groenten en overblijvende planten de rol van groenbemesters zonder extra werk.

Bodembescherming

Een derde reden om groenbemesters te gebruiken is bodembescherming. Ze voorkomen erosie en verdamping. Als het hard regent, slaat het water hard neer op een kale bodem en sluit de bodem volledig af. Dit zorgt voor een modderige bovenlaag en het overtollige water stroomt weg. Groenbemesters vertragen de regen door het blad en de plant, waardoor het water langs de plant naar beneden stroomt. Dit is goed voor de bodem en vermindert erosie. Het biedt ook bescherming tegen vorst. De plantlaag fungeert als een buffer en voorkomt dat vorst gemakkelijk de grond bereikt.

Dus, alhoewel groenbemesters voordelen hebben, ben ik van mening dat mulchen met organisch materiaal een betere optie is. Het voorkomt onkruidgroei en vervangt de functie van groenbemesters door groenten en overblijvende planten. Het beschermt ook de bodem en vermindert uitspoeling van voedingsstoffen.

Gedurende de hele winter kun je groenbemesters gebruiken om je bodem te verbeteren. Ze hebben verschillende positieve eigenschappen, zoals het voeden van de bodem, het verminderen van erosie en het voorkomen van bodemverdichting. Echter, er moet ook een kanttekening worden gemaakt. Als je in het najaar mulcht, krijg je eigenlijk dezelfde voordelen, maar dan nog beter. Mulch voorkomt erosie volledig, terwijl groenbemesters nog steeds kunnen leiden tot aardverschuivingen en kleine kanalen tussen de planten. Bovendien kan een heftige storm schade aanrichten aan de groenbemester, waardoor er veel regenwater direct op de bodem terechtkomt. Mulch daarentegen fungeert als een kussen, dat de impact van hagel en zware regen opvangt en de bodem onbeschadigd achterlaat. Mulch is ook beter in het isoleren van de bodem tegen vorst in de winter. Sommige groenbemesters kunnen zelfs doodvriezen bij de eerste vorst, waardoor ze hun voordelen verliezen. Kortom, mulchen heeft meer voordelen en biedt een betere bescherming tegen ongewenste weersomstandigheden.

Vasthouden van stikstof

Een andere veelgenoemde reden om groenbemesters te gebruiken, is dat ze stikstof kunnen aanbrengen en vasthouden, waardoor je een extra bron van stikstof in je tuin hebt. Ik vind dit persoonlijk sterk overdreven. Hoewel groenbemesters inderdaad zorgen voor extra stikstof, wordt deze stikstof vaak niet direct aan de bodem afgegeven, maar blijft het in de planten zitten. Pas wanneer je de groenbemester laat afsterven, komt de stikstof vrij in de bodem. Als je de groenbemester in het voorjaar maait en afvoert, blijft er geen stikstof over. Als je de groenbemester omploegt, komt de stikstof wel vrij, maar bodembewerking heeft zoveel nadelen dat het niet de moeite waard is. Dus het vrijkomen van stikstof uit groenbemesters is niet zo effectief. Bij mulchen daarentegen worden voedingsstoffen constant afgegeven. In het najaar mulch je met materiaal dat weinig stikstof bevat. Dus ook hier heeft mulchen de overhand.

Insecten aantrekken

Een ander belangrijk voordeel van groenbemesters is dat ze bloemen hebben en verschillende soorten insecten ondersteunen. Dit kan niet worden vervangen door mulch, omdat mulch geen bloemen produceert en dus niet aantrekkelijk is voor bestuivende insecten. Daarom gebruiken we groenbemesters, maar op kleine schaal en meestal langs de randen van onze tuin, waar we veel bloemen hebben die insecten aantrekken. We zaaien bijvoorbeeld groenbemesters in op de plekken waar de erwten hebben gestaan. Zodra de erwten zijn geoogst in het vroege seizoen, zaaien we groenbemesters in die gebieden, waar ze hun functies vervullen. Maar dit is slechts een klein deel van onze tuin en we maken geen grootschalig gebruik van groenbemesters, omdat het moeilijk te combineren is met onze manier van tuinieren.

Nadelen

Er zijn echter ook enkele nadelen aan groenbemesters. Als het een winterharde soort is, moet je deze aan het einde van de winter onderwerken. Dit is iets wat we absoluut niet willen doen, dus we vermijden overblijvende groenbemesters. Daarnaast kost zaad voor groenbemesters geld, vooral als je grote oppervlaktes wilt inzaaien. Dit vinden we verspilling. Het grootste nadeel is echter dat groenbemesters moeilijk te combineren zijn met onze manier van tuinieren, waarbij we gebruikmaken van het systeem van schijnbare chaos. Het is lastig om grote oppervlaktes in te zaaien met groenbemesters omdat we overal planten hebben staan doorheen de winter.

Conclusie

Kortom, er zijn veel redenen om groenbemesters te gebruiken, maar mulchen vervangt bijna al die voordelen. Voor ons, met onze manier van tuinieren, zijn er ook enkele belangrijke nadelen. Het is moeilijk te combineren met ons systeem en het vereist vaak bodembewerking, iets wat we liever vermijden. Dus om het kort te zeggen, dat is waarom ik het zelden heb over groenbemesters maar altijd over mulchen, omdat mulchen gewoonweg gemakkelijker is en dezelfde voordelen biedt.