Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin
Compost is een essentieel onderdeel voor de opbouw van een natuurlijke moestuin. Het ent je bodem met organismen die je bodem stilaan verbeteren en het is ineens ook voedsel voor dit bodemleven. Maar hoeveel compost mag je geven? Wanneer stop je? Welke compost gebruik je best? En is het niet te veel voor sommige soorten groenten? Mag je in compost zaaien en planten?
Vele vragen over compost duikelen het hele jaar door mijn mailbox binnen, tijd om er enkele te beantwoorden! [Read more…]
Verschillende jaren geleden, in de beginperiode van mijn carrière bij Yggdrasil, heb ik een experiment opgezet. Toen begonnen we volop met mulchen, maar onze randen voorzagen nog niet voldoende materiaal. Ook onze manier van kijken en denken was nog niet aangepast aan de plots verhoogde vraag naar verse mulch. In de zoektocht naar mulch was een denkpiste het inzaaien van klaver waarin dan groenten gekweekt worden.
Ik heb de beginperiode beschreven op mijn blog maar over de resultaten en het eventuele succes heb ik nooit geschreven. De reden hiervoor is, denk ik, dat het experiment geleidelijk is afgevoerd en daar zijn verschillende redenen voor. Maar onlangs vroeg iemand via mail wat de resultaten van dit experiment nu eigenlijk zijn. Daarom dit artikel: een overzicht en mijn idee over het toepassen van dit systeem in je natuurlijke tuin.
Bij Yggdrasil hebben we een specifieke manier van werken. We hebben een systeem, een reeks van handelingen en maatregelen die ervoor zorgen dat we groenten en fruit kweken met minder moeite en zonder sproei- en meststoffen. Naar waterhuishouding toe zitten er ook een heel pakket maatregelen in zodat je in principe niet moet water geven in een natuurlijke moestuin. Dat is natuurlijk een proces en heeft tijd nodig om te ontwikkelen en op te bouwen, maar na enkele jaren ben je toch al een heel eind op weg.
Er zijn vele verschillende maatregelen die je kan nemen, het is niet zo dat ik kan zeggen van doe dit en dat en heel je bodem is op orde en houdt zeer goed water vast. Zo simpel is het niet! In een natuurlijke tuin grijpt alles in op elkaar. Hierdoor lijkt het soms alsof iets wat je doet niet veel verschil maakt, maar het resultaat komt vaak pas na enkele jaren.
Hieronder geef ik een overzicht van de meeste technieken, handelingen en maatregelen die we genomen hebben om onze tuin water-onafhankelijk te maken.
De voorbije drie jaar zijn stuk voor stuk zeer droog geweest. De zomer van 2018 steekt er wel een stuk bovenuit omdat het toen ook enorm heet was. Maar doorheen deze drie jaar is er een steeds grotere achterstand in neerslag opgebouwd. Er zijn geen reserves in de bodem, de grondwatertafel zakt gestaag waardoor bomen, struiken en planten bij de elke warme periode direct last hebben van tekorten.
Vroeger vertelde ik altijd dat het gebruik van bomen, van mulch en het achterwege laten van bodembewerking voldoende was om de droge en hete periodes in de zomer te overbruggen. Deze periodes duurden in een warme zomer toen maar enkele weken en werden beëindigd door een reeks onweders waaruit meestal een overvloed aan neerslag viel.
Maar is dit momenteel nog wel zo? Kan je nog wel groenten kweken zonder extra water te geven? En naar de toekomst toe: zal het mogelijk zijn om blijvend groenten te kweken zonder dat je alles ziet verbranden en verschrompelen onder een zoveelste hittegolf terwijl de regen wekenlang achterwege blijft?
Beste Frank, op een cursus ecologisch moestuinieren werd me gisteren aangeraden om de mulch tussen maart en mei van de bedden te halen, om vanaf nu de grond beter te laten opwarmen … zelf heb ik té enthousiast gemulchd, dus er kan waarschijnlijk wel wat af, maar is tot op de blote bodem een goed idee??? het lijkt me tegenstrijdig met alles wat ik bij jou lees … bedankt!
Houtsnippers als mulchmateriaal is iets waar ik ondertussen al jaren enthousiast over ben. Het is zeker in onze tuin de perfecte mulch omdat wij brede lange houtkanten hebben en zo een onuitputtelijke voorraad aan houtsnippers hebben. Elk jaar zetten wij een stuk van de houtkant terug, het dikke hout is voor de kachel, het dunnere hout wordt versnipperd en verspreid over onze moestuin.
Er is wel een groot nadeel aan die houtsnippers waar ik momenteel niet echt een oplossing voor heb en dat is zaaien.
Wij kunnen elk jaar stalmest kopen via de volkstuinvereniging. Na uw informatie over meststoffen vermoed ik dat ook het aanbrengen van stalmest op de tuin geen goed idee is, klopt dat?
Het snelle antwoord is ja. Het aanbrengen van stalmest op de tuin vind ik geen goed idee. Er zijn verschillende redenen waarom ik dit niet adviseer:
Het is bij ons al jaren een vaste gewoonte: in de maanden oktober en november gaan we doorheen de hele tuin en bedekken we alle bedden met een dikke laag mulch. In het begin experimenteerden we nog met allerlei soorten mulchmateriaal, de laatste jaren gebruiken we voornamelijk nog 2 soorten.
Op onze bedden, de boomstructuur en de stukken met slingerpaden gebruiken we een mengeling van gevallen blad en grasmaaisel. Op het stuk me houtsnippers gebruiken we – uiteraard – houtsnippers. Deze komen van onze eigen houtkanten. Volgende week beginnen we hierin te kappen en houden we de dikke blokken voor onze kachel, het fijne materiaal wordt versnipperd en uitgespreid in de tuin. Maar voordat je je mulch kan open leggen, moet je eerst nog wat opkuisen!
Mulchen is volgens mij gigantisch belangrijk, zowel voor het verbeteren van de bodem, het beschermen van je bodemleven, het verhinderen van onkruid om te kiemen, het aantrekken van natuurlijke vijanden … De lijst is heel lang, maar toch is er nog veel aversie tegen mulchen: schrik voor slakken, schimmels, te veel werk, te weinig mulch materiaal … Ook die lijst is lang 🙂 .
Maar eens je de test zelf doet en een stuk moestuin een jaar lang goed mulcht, wordt je vanzelf een mulch-freak en zal je al snel andere mensen proberen te overtuigen van het nut van mulchen. Om goed te mulchen volg ik een systeem met 4 eenvoudige regels, deze kan je hier nakijken: Leer Perfect Mulchen.
In mijn vorige blogpost heb ik uitgelegd waarom ik niet geloof dat mulch je slakkenprobleem veroorzaakt. Het zal je, weliswaar op lange termijn, juist helpen om je slakkenprobleem kwijt te geraken. Maar waarom heb je dan wel problemen met slakken? Waarom zijn er zoveel beginnende tuiniers waarvan de jonge plantjes worden overspoeld en kaalgevreten? Is er een manier om dit jaarlijks wederkerend probleem te voorkomen of toch te verkleinen?
Ik denk het wel, al is het vaak een werk van lange adem. Er zijn in mijn ogen meerdere oorzaken die je planten gevoeliger maken voor slakken. Sommige heb je in de hand, sommige kan je nauwelijks beïnvloeden. Misschien voor alle zekerheid nog even erbij zeggen dat het mijn idee is, mijn ervaringen waaruit ik onderstaande conclusies trek. Wees zo vrij om er het uwe van te denken, suggesties, opmerkingen en eigen ervaringen zijn altijd welkom in de reacties onder het artikel 🙂 .